Dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu Canxi & Những điều mẹ nên biết

Dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu canxi có thể không rõ ràng nhưng vẫn có một số báo cáo về những triệu chứng ghi nhận được, giúp ba mẹ cảnh giác và cho con đi thăm khám kịp thời. Trẻ em có thể bị thiếu canxi ở những thời điểm khác nhau. Cùng Nutrihome tìm hiểu những thông tin bổ ích xung quanh vấn đề quan trọng này ba mẹ nhé.

Tại sao trẻ cần Canxi?

Canxi là thành phần quan trọng cấu thành nên bộ xương của chúng ta. Trẻ nhỏ đang trong giai đoạn phát triển rất cần canxi để tạo khung xương vững chắc. Ngoài xương, canxi còn giúp trẻ có một bộ răng khỏe mạnh.

Bên cạnh đó, trẻ cần canxi và vitamin D để không mắc bệnh còi xương – một bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ và để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cho quá trình phát triển về sau của trẻ.

Triệu chứng thiếu canxi ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ

Thông thường, những triệu chứng này không rõ ràng ở độ tuổi sơ sinh. Hầu hết trẻ sơ sinh sẽ không có triệu chứng khi thiếu canxi. Tuy nhiên, vẫn có một số báo cáo về những triệu chứng thiếu canxi ghi nhận được ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, bao gồm:

• Dễ cáu gắt, khó chịu, quấy khóc, không chịu ngủ: Vấn đề này không chỉ xuất hiện ở trẻ sơ sinh mà còn đối với trẻ lớn hơn thậm chí có ở cả người lớn thiếu hụt canxi.
• Dễ hoảng sợ, hay giật mình trong lúc ngủ: Đây là một trong những dấu hiệu dễ nhận thấy nhất và cũng thường xuất hiện đầu tiên khi những dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu canxi xảy ra. Ba mẹ nên để ý đến dấu hiệu này và đưa trẻ đi khám kịp thời.

Trẻ  nhỏ thiếu canxi thường khó ngủ và hay cáu gắt 

• Biếng ăn, biếng uống sữa, chậm phát triển: Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ thiếu canxi sẽ thường khó chịu, không hoạt bát, thờ ơ, không tập trung với mọi việc xung quanh trong đó có cả việc ăn uống, sú sữa. Vì thế quá trình phát triển cũng dần chậm đi.
• Các vấn đề về răng miệng: Ở các trẻ lớn hơn, khi cơ thể trẻ thiếu canxi, chúng sẽ phải chuyển hoá để duy trì lượng canxi trong máu. Do đó, trẻ nhỏ thiếu canxi thường có biểu hiện như chậm mọc răng, răng khi mọc sẽ không chắc khoẻ, dễ gãy hơn trẻ khác. Ngoài ra còn bất thường về thứ tự, không thẳng hàng, dễ lung lay, dễ bị sâu răng. 
• Bất thường về biểu hiện cơ mặt chẳng hạn như xảy ra giật ở môi, lưỡi hoặc ở mắt. Đôi khi có thể nhầm lẫn với một cơn co giật.
• Đổ mồ hôi nhiều khi ngủ.
• Khả năng mắc bệnh cao do những dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu canxi thường xuất hiện ở nhóm trẻ sinh non hoặc thiếu cân. Vì vậy hệ miễn dịch của trẻ sẽ không toàn diện như những trẻ được sinh ra đủ tháng hoặc đủ cân.
• Huyết áp thấp: Có sự tương quan không nhỏ giữa hàm lượng canxi trong máu và huyết áp của trẻ. Nếu lượng canxi trong máu thấp thì huyết áp cũng sẽ thấp theo.
• Co giật: Đây là một triệu chứng nguy hiểm và có thể dẫn đến tử vong. Nguyên nhân chủ yếu là do nguồn Oxy cung cấp cho não kém hơn bình thường.

Chẩn đoán

Khi nghi ngờ con có các biểu hiện thiếu canxi ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, ba mẹ nên đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất đề được xét nghiệm định lượng canxi trong máu. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm máu để có thể chẩn đoán tốt nhất tình trạng của con bạn.

Các giai đoạn của thiếu canxi ở trẻ sơ sinh

Giai đoạn sớm: Xảy ra vào khoảng 2 đến 3 ngày sau sinh

Giai đoạn muộn: bắt đầu vào tuần đầu tiên sau sinh

Nguyên Nhân

Dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu canxi có thể đến từ nhiều nguyên nhân như sữa, hormone hoặc các chất có liên quan đến canxi trong máu và tùy từng giai đoạn khác nhau mà chúng sẽ có những nguyên nhân khác nhau

Giai đoạn sớm thường do nhiều nguyên nhân gây ra. Tuy nhiên, nó sẽ tự khỏi sau đó.

Giai đoạn muộn thì hiếm gặp hơn và cũng do một vài nguyên nhân nhất định. Biểu hiện thiếu canxi ở trẻ sơ sinh có thể gây ra do việc uống sữa bò hoặc những sản phẩm chứa quá nhiều phosphate. Nhưng đây không phải là nguyên nhân chính.

Nguyên nhân chủ yếu có thể đến từ vấn đề về hormone tuyến cận giáp. Hormone này được tuyến cận giáp – một tuyến nội tiết nằm ở vùng cổ – sản xuất. Chúng giúp giữ lượng canxi và phosphorus ở mức bình thường trong máu. Nếu hormone tuyến cận giáp được sản xuất ra ít trong cơ thể trẻ thì đây có thể là nguyên nhân gây ra những biểu hiện thiếu canxi ở trẻ sơ sinh.

Ngoài ra, canxi trong cơ thể của trẻ có liên quan đến một số chất khác, chẳng hạn như Magnesium, Phosphorus và vitamin D. Do đó, khi những chất này trong máu có lượng thấp cũng dẫn đến thiếu hụt canxi ở trẻ.

Bên cạnh những nguyên nhân trên còn có những nguyên nhân liên quan đến di truyền như bất thường về NST số 22 trong tổng số 23 cặp gây ra hội chứng DiGeorge, hoặc nhược giáp bẩm sinh cũng là một trong những nguyên nhân gây ra những dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu canxi.

Yếu tố di truyền là một trong những nguyên nhân gây ra những biểu hiện thiếu canxi ở trẻ sơ sinh

Yếu tố nguy cơ 

Những dấu hiệu trẻ sơ sinh thiếu canxi thông thường sẽ xuất hiện ở những trẻ sinh non hoặc sinh thiếu cân. Nguyên nhân chủ yếu ở nhóm trẻ này là do tuyến giáp chưa phát triển đầy đủ. 

Những trẻ có tốc độ phát triển chậm hơn bình thường trước khi sinh sẽ có thể bị thiếu hụt canxi máu trầm trọng hơn do có ít canxi đi qua bánh nhau của người mẹ.

Bên cạnh đó, biểu hiện thiếu canxi ở trẻ sơ sinh có thể xuất hiện khi người mẹ mắc đái tháo đường.

Trẻ cần bao nhiêu canxi hằng ngày là đủ?

Canxi được tính theo đơn vị miligam. Ở mỗi thời gian phát triển khác nhau, trẻ sẽ cần lượng canxi khác nhau:

Đối với trẻ sơ sinh:  Nguồn canxi chủ yếu sẽ đến từ sữa mẹ

• Trẻ dưới 6 tháng sẽ cần khoảng 300 mg mỗi ngày
• Trẻ từ 6 đến 11 tháng sẽ cần nhiều hơn khoảng 400 mg mỗi ngày

Chọn sữa cho trẻ tốt nhất là dùng sữa mẹ hoặc sữa được pha theo công thức sao cho giống với những thành phần có trong sữa mẹ nhất. Không nên dùng sữa bò, bởi nó có thể là một nguyên nhân gây ra những triệu chứng thiếu canxi ở trẻ sơ sinh.

Đối với những trẻ lớn hơn: Cần lượng canxi nhiều hơn cho sự phát triển của xương:

• Trẻ từ 1 đến 3 tuổi cần khoảng 500-600 mg mỗi ngày
• Trẻ từ 4 đến 8 tuổi cần khoảng 600-700 mg mỗi ngày
• Trẻ 9 tuổi trở lên cần khoảng 1000 mg mỗi ngày

Canxi có từ đâu?

Khi trẻ được chẩn đoán thiếu canxi, ba mẹ nên nhờ các chuyên gia, bác sĩ tư vấn chế độ dinh dưỡng cho phù hợp. Canxi thường được tìm thấy trong các loại thức ăn. Có thể kể đến một số thức ăn giàu canxi tự nhiên nhất như: 

• Sữa
• Yogurt
• Phô mai

Phần trăm của chất béo trong sữa và những thực phẩm hằng ngày không ảnh hưởng đến thành phần hay hàm lượng của canxi có trong thực phẩm đó. Ví dụ, sữa có 1% hay 2% chất béo cũng sẽ có hàm lượng canxi tương tự nhau. Điều quan trọng là ba mẹ nên nhờ các chuyên gia dinh dưỡng tư vấn để chọn được loại sữa phù hợp nhất cho trẻ.

Bổ sung sữa phù hợp cho trẻ để giúp phòng ngừa triệu chứng thiếu canxi ở trẻ sơ sinh 

Ngoài ra, còn một số thực phẩm cũng có hàm lượng canxi tương đối cao, chẳng hạn:

• Đậu hủ
• Sữa đậu nành
• Bông cải xanh, rau xanh các loại
• Các loại hạt
• Đậu trắng, đậu đỏ, đậu trứng cút
• Cam, sung, mận

Vì canxi rất quan trọng nên ba mẹ cần quan tâm nhiều hơn đến bữa ăn hằng ngày của trẻ; đặc biệt là sữa đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nên cho trẻ đi thăm khám và đừng bỏ qua các tư vấn của chuyên gia về chế độ ăn, cách chế biến món ăn cụ thể hay cách tăng cường nguồn sữa mẹ cho con về cả chất và lượng.

Điều trị

Nhìn chung, các chuyên gia sẽ tư vấn cho bạn các giải pháp giúp trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ bổ sung canxi đầy đủ như: 

• Cho trẻ phơi nắng vào buổi sáng để tăng lượng vitamin D trong cơ thể. Vitamin D giúp ích rất nhiều cho quá trình hấp thu canxi. Tùy vào lứa tuổi sẽ có cách tiếp xúc với ánh nắng khác nhau, ba mẹ cần tìm lời khuyên từ bác sĩ.
• Nên cho trẻ bú sữa mẹ. Nếu mẹ không có sữa thì nên dùng sữa công thức phu hợp cho lứa tuổi của trẻ. Tuyệt đối không được dùng sữa bò ở lứa tuổi sơ sinh và nhũ nhi.
• Bổ sung canxi từ bữa ăn bên cạnh sữa mẹ như những loại sữa công thức. Nếu trẻ đến kỳ ăn dặm nên bổ sung canxi trong bữa ăn dặm của trẻ. 
• Khi trẻ có cơn co giật thì nên đến bệnh viện để có thể có những biện pháp xử trí kịp thời như truyền canxi.

Những biểu hiện thiếu canxi ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thể giống với những tình trạng sức khoẻ khác. Ba mẹ hãy đưa trẻ đi khám bác sĩ nếu như thấy bé có những biểu hiện kể trên. Điều quan trọng là cần quan tâm đến những thay đổi nhỏ nhất của trẻ để phát hiện sớm và điều trị, không gây ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện của trẻ.