Trẻ sơ sinh thiếu canxi ba mẹ phải làm sao?

Canxi đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển thể chất và trí tuệ của trẻ. Dù vậy, tình trạng trẻ sơ sinh thiếu canxi ở Việt Nam vẫn đang rất phổ biến. Thiếu canxi nếu không được can thiệp kịp thời có thể dẫn đến còi xương, chậm lớn, rối loạn chức năng vận động…Việc bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh đang là một chủ đề đang được nhiều bậc cha mẹ quan tâm.

Bài viết được thực hiện dưới sự tư vấn chuyên môn của ThS. BS Phạm Thị Thu Hương, Nguyên Trưởng khoa Dinh dưỡng lâm sàng và Tiết chế Viện Dinh dưỡng Quốc gia; Bác sĩ trưởng, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng – Y học Vận động Nutrihome.

Vai trò của canxi đối với trẻ sơ sinh

Canxi có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của trẻ, là thành phần chính tạo nên bộ khung xương của cơ thể, tham gia vào cấu tạo xương, răng. Ngoài tạo xương, canxi còn giữ nhiều vai trò khác như dẫn truyền tế bào thần kinh, tham gia vào quá trình đông máu, chức năng co cơ. Trẻ sơ sinh bị thiếu canxi sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển. 

>> Xem thêm: Thực phẩm giàu sắt và canxi cho bé

Khi cơ thể trẻ không được cung cấp đủ canxi sẽ gây ra tình trạng còi xương, xương nhỏ, biến dạng, chậm lớn, răng mọc không đều, răng yếu, dễ bị sâu răng. Trường hợp trẻ sơ sinh thiếu canxi nặng có thể dẫn đến hoạt động dẫn truyền thần kinh bị ức chế, trẻ thường quấy khóc về đêm, hay giật mình khi ngủ, thậm chí rối loạn chức năng vận động.

Còi xương là một trong những biểu hiện trẻ bị thiếu canxi

Nguyên nhân gây thiếu canxi ở trẻ sơ sinh

Theo ThS. BS Phạm Thị Thu Hương, nguyên nhân thiếu canxi ở trẻ chủ yếu là do các bậc phụ huynh thiếu kiến thức về việc chăm sóc con nhỏ. Cụ thể:

• Trẻ không được tắm nắng thường xuyên và đúng cách dẫn đến thiếu vitamin D – dưỡng chất quan trọng giúp cơ thể hấp thụ tốt canxi.
• Chế độ dinh dưỡng của mẹ đang cho con bú không hợp lý, hoặc có thể do mẹ ăn chay dẫn đến thiếu hụt lượng canxi mà cơ thể cần, khiến nguồn sữa bị thiếu hụt loại khoáng chất này.
• Trẻ sơ sinh bị thiếu canxi do bị dị tật ở tuyến giáp.
• Trẻ bị ngạt hoặc thiếu oxy trong quá trình sinh.
• Di chứng từ bệnh đái tháo đường thai kỳ, tình trạng ngộ độc thai nghén.

Biểu hiện của trẻ sơ sinh bị thiếu canxi 

Mặc dù 90% lượng canxi tồn tại trong răng và xương, chỉ có 1% là trong các tế bào máu nhưng cơ thể lại cực kỳ “coi trọng” lượng canxi này. Bởi khi canxi trong tế bào máu bị thiếu, cơ thể sẽ chuyển lượng canxi từ xương ra để lấp đầy. Nếu trong máu không có canxi thì cơ thể gần như ngừng hoạt động, từ đó gây nên những cơn co giật nguy hiểm đến tính mạng, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. 

Do đó, việc bố mẹ nắm được những triệu chứng thiếu canxi ở trẻ sơ sinh và cách bổ sung canxi cho trẻ đúng cách là điều hết sức cần thiết.

• Trẻ quấy khóc, ngủ không ngon giấc, khi ngủ hay giật mình, thở mạnh, nghiến răng hay thở khó.
• Trẻ đổ nhiều mô hôi trộm vào ban đêm, ngay cả khi phòng mát. 
• Trẻ có những cơn co thắt thanh quản gây khó thở, nấc cụt, ọc sữa…
• Tóc rụng thành hình vành khăn sau gáy.

Thiếu canxi ở trẻ em nếu trầm trọng sẽ gây ra tình trạng trẻ bị còi xương, suy dinh dưỡng, chậm lớn, răng mọc chậm, mọc không đều và yếu. Bố mẹ cần theo dõi kỹ và thường xuyên các biểu hiện này. Nếu các dấu hiệu này diễn ra liên tục, cần đưa trẻ đi khám bác sĩ để được kiểm tra, tư vấn và bổ sung canxi đúng cách.

Tóc rụng vành khăn sau gáy là một trong những triệu chứng trẻ thiếu canxi

Bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh như thế nào?

Ở từng giai đoạn phát triển, cơ thể trẻ cần lượng canxi khác nhau. Việc bổ sung canxi cho trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ sơ sinh cần được xác định bởi bác sĩ chuyên khoa nhi và chuyên khoa dinh dưỡng. Tùy theo độ tuổi mà cơ thể bé có nhu cầu canxi khác nhau. Bố mẹ không nên tự ý dùng các sản phẩm thuốc bổ sung có thể gây nên hậu quả khôn lường. 

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo lượng canxi được đo bằng miligam (mg) cần thiết cho trẻ sơ sinh như sau:

• Đối với trẻ sinh thiếu tháng: Trẻ sinh non có nhu cầu về canxi khác với trẻ sơ sinh khi sinh đủ tháng. Khuyến cáo trẻ sơ sinh sinh non chỉ nên được bổ sung khoảng 200-400mg canxi/ngày. Ngoài ra, những trẻ sinh thiếu tháng và có nhiều vấn đề về sức khỏe hoặc cân nặng, có nguy cơ cao bị còi xương cần được bổ sung thêm canxi và photpho, hoặc những loại thuốc dành riêng theo sự chỉ định của bác sĩ.
• Đối với trẻ sinh đủ tháng: Trẻ em dưới 6 tháng tuổi cần 200mg canxi/ngày; trẻ từ 6 – 11 tháng tuổi cần 260mg canxi/ngày; trẻ từ 1 – 3 tuổi cần 700mg canxi/ngày.

Đối với trẻ  nhỏ đang còn bú mẹ thì sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng chính, đồng thời là nguồn bổ sung canxi cho trẻ sơ sinh hiệu quả. Vì vậy chế độ dinh dưỡng của người mẹ là vô cùng quan trọng. Để loại bỏ việc thiếu canxi ở trẻ sơ sinh, việc đầu tiên cần làm đó là cải thiện chế độ ăn uống của người mẹ với những thực phẩm giàu canxi như:

• Sữa và các sản phẩm từ sữa (như phô mai, sữa chua), lòng đỏ trứng, nước cam.
• Các loại ngũ cốc và hạt: hạt đậu, gạo, hạt mè, hạnh nhân, hạt điều, quả óc chó.
• Các loại rau có màu xanh thẫm: rau cải thìa, rau cải xoăn, cải bó xôi.
• Các loại thủy hải sản: tôm, cua, nghêu, sò, ốc, hến.
• Hấp thụ vitamin D bằng cách tắm nắng cho cả mẹ và bé. thời gian ánh nắng có tác dụng tạo vitamin D nhiều nhất là từ 9h tới 15h. Để có hiệu quả cao nhất mẹ chỉ cần cho bé tiếp xúc ánh nắng trong khoảng 3-10 phút. Lưu ý, khi tắm nắng cho trẻ cần che chắn ở những vị trí nhạy cảm với ánh nắng như mắt, khu vực vùng kín…, xoay trở bé mỗi phút, tránh khu vực gió lùa và lau mồ hôi cho bé.

Bổ sung thực phẩm giàu canxi cho phụ nữ đang mang thai để ngăn ngừa thiếu canxi ở trẻ sơ sinh

Nỗi lo lắng về việc chăm sóc cũng như chế độ dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh bị thiếu canxi sẽ không còn khi mẹ đến Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng – Y học Vận động Nutrihome. Hệ thống Trung tâm có quy trình chăm sóc trẻ sơ sinh bị thiếu canxi hiệu quả từ việc thăm khám – xét nghiệm chẩn đoán – tư vấn chế độ dinh dưỡng giàu canxi cho mẹ đang cho con bú/hoặc chọn sữa giàu canxi tốt cho trẻ theo từng giai đoạn phát triển nhằm mang đến cho trẻ sự phát triển đúng chuẩn.

Bên cạnh đó, hệ thống trung tâm cũng đầu tư hệ thống máy xét nghiệm, phân tích thành phần sữa mẹ hiện đại nhất Việt Nam để xác định nguồn sữa mẹ đủ – thiếu các chất dinh dưỡng nào và bổ sung kịp lúc. Máy xét nghiệm sinh hóa, huyết học hiện đại, máy phân tích thành phần cơ thể thế hệ mới nhất, máy xét nghiệm vi chất (vitamin D, sắt, kẽm), máy siêu âm… giúp các bác sĩ chẩn đoán chính xác tình trạng của trẻ và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp, góp phần quan trọng cho quá trình điều trị và chăm sóc trẻ sơ sinh bị thiếu canxi.

HỆ THỐNG TRUNG TÂM DINH DƯỠNG - Y HỌC VẬN ĐỘNG

TÌM TRUNG TÂM

TrungtamDinhduongNutrihome

TÌM TRUNG TÂM

TrungtamDinhduongNutrihome