Táo bón là tình trạng bệnh phổ biến, có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào. Tuy nhiên, đôi khi táo bón có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh nguy hiểm. Vì vậy, việc trang bị cho mình những kiến thức cơ bản về táo bón là điều cần thiết giúp bạn luôn khỏe mạnh.
Theo đó, nguyên nhân táo bón là gì, nếu không may bị táo bón phải làm sao, đâu là những thuốc trị táo bón, chữa táo bón hiệu quả… là những vấn đề bạn cần quan tâm.
Táo bón có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh nguy hiểm vì vậy bạn không nên chủ quan, cần quan tâm điều trị táo bón
Ruột già có chức năng tái hấp thu nước và một số chất cần thiết còn lại trong thức ăn. Sản phẩm cuối cùng còn lại đó chính là phân, phân sẽ được các cơ thành ruột co bóp để đẩy ra ngoài. Vì thế, nếu tồn tại lâu trong đại tràng sẽ khiến phân khô, cứng hơn do nước được tái hấp thu quá mức gây ra táo bón.
Thói quen đi ngoài của mỗi người rất khác nhau, một số người có thể đi 3 lần mỗi ngày nhưng một số trường hợp lại có thói quen đi 1 lần mỗi tuần. Một tình trạng được gọi là táo bón khi bạn đi ngoài ít hơn 3 lần một tuần và thường kèm theo các triệu chứng sau:
Uống ít nước, chế độ ăn thiếu chất xơ, nhịn đi ngoài thường xuyên được xác định là các nguyên nhân táo bón chủ yếu ở cả người lớn và trẻ em. Trong đó, chế độ ăn uống ảnh hưởng nhiều nhất đến người bị táo bón. Ăn thực phẩm giàu chất xơ và uống nước đầy đủ là hai yếu tố cần thiết để giúp làm mềm phân.
Chất xơ có nhiều trong thực vật, có hai dạng là dạng hòa tan và không hòa tan. Cả hai dạng đều tham gia làm tăng trọng lượng và kích thước phần đồng thời làm mềm phân, kích thích nhu động ruột tống phân ra ngoài.
Ngoài các nguyên nhân táo bón kể trên, tình trạng này còn do các yếu tố nguy cơ dưới đây gây ra:
Ở phụ nữ mang thai và phụ nữ sau sinh 6 tuần, sự thay đổi nội tiết tố và áp lực lên ruột do quá trình lớn lên của thai nhi cũng có thể là nguyên nhân táo bón.
Đôi khi, táo bón còn là dấu hiệu cảnh báo của một số bệnh lý nguy hiểm ở đại tràng và trực tràng (tắc ruột, hội chứng ruột kích thích (IBS), bệnh lý túi thừa…), các vấn đề liên quan đến nội tiết tố…
Theo thống kê, những đối tượng dưới đây được xác định có nguy cơ cao bị táo bón hơn những người khác:
Phụ nữ mang thai là đối tượng dễ bị táo bón hơn những người bình thường.
Táo bón là tình trạng bệnh không gây nguy hiểm sức khỏe, để chữa táo bón chúng ta có thể thay đổi chế độ ăn uống bằng cách ăn nhiều rau xanh trái cây, uống nhiều nước và tăng cường tập thể dục hoặc sử dụng thuốc nhuận tràng không kê đơn.
Tuy nhiên, chuyên gia khuyến cáo, bạn không nên sử dụng thuốc nhuận tràng nhiều hơn hai tuần nếu như không có ý kiến của bác sĩ. Bởi việc này có thể dẫn đến cơ thể bạn phụ thuộc hoàn toàn vào thuốc, thậm chí có thể khiến bạn không thể đi ngoài tự nhiên được nữa.
Theo đó, nếu cơ thể xuất hiện triệu chứng sau bạn không nên tự trị táo bón tại nhà, hãy đến gặp bác sĩ sớm:
Thông thường, bạn sẽ được hỏi về triệu chứng, tiền sử bệnh và bất kỳ loại thuốc đang sử dụng. Bác sĩ có thể thăm khám trực tràng, làm xét nghiệm máu để kiểm tra công thức máu, chất điện giải và chức năng tuyến giáp.
Nếu tình trạng táo bón nghiêm trọng hơn, các xét nghiệm bổ sung có thể được yêu cầu để tìm ra nguyên nhân táo bón. Những xét nghiệm thường gặp bao gồm:
– Nội soi đại tràng:
Nội soi là một phương pháp hiệu quả để tìm nguyên nhân táo bón.
– Chụp X-quang bụng:
Phương pháp này giúp tìm dị vật trong đường tiêu hóa và thậm chí có thể phát hiện tắc ruột. Một số xét nghiệm khác như siêu âm và CT-scan sẽ được chỉ định khi cần thiết.
Cách điều trị táo bón lâu ngày hiệu quả
Thay đổi chế độ ăn và tập luyện là phương hiệu quả nhất để điều trị táo bón lâu ngày an toàn và hiệu quả, dưới đây là một số phương pháp gợi ý:
Lưu ý: Bạn có thể sử dụng thuốc nhuận nhàng không kê đơn nhưng không được dùng quá 2 tuần mà không hỏi ý kiến bác sĩ.
Cuối cùng cần nhớ, hầu hết các trường hợp bị táo bón đều nhẹ và dễ dàng điều trị táo bón tại nhà bằng cách thay đổi chế độ ăn uống và luyện tập. Nếu có những dấu hiệu báo động đã nêu trên, hãy đi khám sớm nhất có thể để tránh dẫn đến những hệ lụy xấu đối với sức khỏe. Các thuốc trị táo bón nếu sử dụng phải được chỉ định của bác sĩ hay thầy thuốc.
Huỳnh Lập Nghi
Sinh viên Y khoa, ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch
Nguồn tham khảo:
https://www.healthline.com/health/constipation#outlook
https://www.nhs.uk/conditions/constipation/
https://www.webmd.com/digestive-disorders/digestive-diseases-constipation#1