Tăng chiều cao cho trẻ luôn là mối quan tâm hàng đầu của các bậc phụ huynh. Ngoài các yếu tố di truyền thì thực phẩm là yếu tố rất quan trọng giúp tăng chiều cao cho trẻ. Vậy thực đơn tăng chiều cao tốt nhất cho trẻ sẽ như thế nào?
Một điều không thể chối cãi rằng chiều cao có sự tác động của gen di truyền (1). Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu cho thấy các yếu tố khác như thức ăn cũng có thể tạo sự khác biệt trong quá trình phát triển chiều cao của trẻ. (2)
Ba yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến chiều cao là gen, chế độ ăn uống và lối sống của mỗi cá thể. Điều đó cho thấy, một chế độ ăn uống, thực đơn tăng chiều cao hợp lý hoàn toàn có thể giúp trẻ phát triển tốt.
Thực phẩm có tác động rất lớn đến sự phát triển của trẻ trong mọi lứa tuổi
Trẻ bắt đầu phát triển gần như ngay sau khi sinh. Các bé gái thường đạt chiều cao tối đa vào khoảng 19 tuổi, trong khi các bé trai là 25 tuổi.
Trong cơ thể, tuyến nội tiết ảnh hưởng đến sự phát triển chiều cao của mỗi người là tuyến yên, tiết ra hormon tăng trưởng là Human Growth Hormone (HGH). Có nhiều loại thực phẩm có thể giúp kích thích chức năng của hormon tăng tường, và do đó có thể giúp trẻ đạt chiều cao tối đa trong độ tuổi.
Trong thời kỳ phát triển, trẻ em cần một chế độ ăn uống và tập thể dục hợp lý để tối ưu hóa khả năng phát triển chiều cao. Dưới đây là một số nhóm chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển chiều cao của trẻ.
Lượng protein nên ăn vào là 0,9g/kg/ngày đối với trẻ em trai (3-18 tuổi) và trẻ em gái (3-15 tuổi). Protein chứa các axit amin thiết, giúp trẻ xây dựng cơ bắp, hình thành sức mạnh, sức bền hỗ trợ hệ cơ xương phát triển vững chắc hơn. (3)
Carbohydrates hay còn gọi là tinh bột, sau khi vào cơ thể sẽ được phân giải thành glucose – là nguồn năng lượng chính cho các hoạt động sống của tế bào nên carbohydrates còn được gọi là nhiên liệu tá bào.
Tất cả các vitamin đều cần thiết cho sự tăng trưởng và duy trì chất dinh dưỡng, đặc biệt vitamin D và nhóm vitamin B có thể ảnh hưởng trực tiếp đến chiều cao.
Các khoáng chất như canxi, magie, kali, sắt, mangan và florua rất cần thiết cho sự phát triển của bé. Bạn có thể cho trẻ bổ sung khoáng chất cho trẻ bằng cách xay nhuyễn vỏ của hải sản hoặc nội tạng động vật rồi trộn vào thức ăn cho bé. Bên cạnh đó, sữa, phô mai, các loại cá, đậu và các loại rau màu xanh đậm cũng chứa rất nhiều khoáng chất.
Canxi là một trong những khoáng chất quan trọng cho sự phát triển chiều cao của trẻ
Nếu nhu cầu hàng ngày của các chất dinh dưỡng trên không được đáp ứng, trẻ sẽ có khả năng chậm tăng trưởng hơn các bé cùng lứa tuổi.
Một khẩu phần ăn đa dạng và đầy đủ dưỡng chất đóng một vai trò hết sức quan trọng, ảnh hưởng đến 32% sự phát triển chiều cao ở trẻ. Dưới đây là danh sách một số loại thực phẩm tăng chiều cao cho trẻ mà các phụ huynh có thể tham khảo:
Một quả trứng gà chứa từ 4.9 – 6.5g protein cùng 9 loại axit amin thiết yếu nhất cho cơ thể. Đây là nguồn cung cấp protein hoàn chỉnh cần thiết cho sự phát triển hệ xương của trẻ em. Bên cạnh đó, trứng còn có một số chất dinh dưỡng khác như vitamin D, phốt pho, axit béo omega-3, selen và iốt giúp cho sự tăng trưởng và phát triển tổng thể của trẻ em. (4)
Protein, vitamin như vitamin D và các khoáng chất như kali, canxi, phốt pho và magie trong sữa nguyên kem góp phần hỗ trợ sự phát triển của xương. Vì vậy, các bé nên được bổ sung sữa nguyên chất hoặc các sản phẩm làm từ sữa trừ khi bé có vấn đề sức khỏe khác như thừa cân, béo phì. (5)
Sữa là nguồn thực phẩm rất tốt cho sự phát triển chiều cao và thể chất của trẻ
Thịt đỏ cùng các loại thịt khác đều chứa nhiều protein. Trong 100g thịt đỏ (như thịt bò, thịt gà) thường chứa từ 19-25g protein. Bên cạnh đó, thịt đỏ cũng chứa nhiều chất sắt, giúp trẻ ngăn ngừa bệnh thiếu máu do thiếu sắt. Tuy nhiên, thịt đỏ cũng rất giàu chất béo bão hòa, vì vậy trẻ chỉ nên tiêu thụ ở mức vừa phải. Cá và thịt gà không da là những lựa chọn lý tưởng cho thực đơn tăng chiều cao của bé, vốn giàu protein nhưng ít chất béo bão hòa.
Các loại đậu cung cấp cho trẻ một nguồn protein “sạch” vì ít chất béo bão hòa. Trung bình 100g đậu nói chung chứa từ 8-15g protein, giúp bẻ xây dựng khối lượng cơ bắp vừa đủ. Bên cạnh đó, đậu còn chứa nhiều canxi, giúp hệ xương khớp chắc khỏe, phát triển chiều cao vượt trội.
Một số thực phẩm như bột đậu nành, đậu nành, đậu phụ và sữa đậu nành có hàm lượng protein cao được coi là tương đương với protein động vật, và cũng chứa nhiều canxi giúp cải thiện sức khỏe của xương. (6, 7)
Các loại rau là nguồn cung cấp canxi, vitamin K dồi dào cho trẻ, hỗ trợ sức khỏe của xương. Một số loại rau giàu canxi có thể được thêm vào thực đơn tăng chiều cao hàng ngày của bé là củ cải xanh, cải ngọt, cải xoăn, rau dền, cải thìa và cải xoong. (8)
Các loại quả hạch chứa một hỗn hợp protein và canxi. Bên cạnh đó, chúng cung cấp một lượng lớn axit béo omega-3 có thể cải thiện sức khỏe của xương và khớp. Một vài ví dụ về các loại quả hạch có chứa lượng protein thích hợp là hạnh nhân, quả hồ trăn và quả óc chó. (9, 10)
Hầu hết các loại hạt đều là nguồn thực vật giàu protein và canxi nhất. Bên cạnh đó, với hàm chất xơ cao, các loại quả hạch còn giúp nhuận tràng, tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ.
Ngũ cốc có thể không chứa nhiều canxi nhưng có thể là nguồn cung cấp magie, đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sức khỏe của xương (11). Một số loại ngũ cốc nguyên hạt như yến mạch, lúa mạch, kiều mạch và quinoa.
Không chỉ là một nguồn cung cấp nhiều chất chống oxy hóa tốt, nhiều vitamin và chất xơ mà trái cây còn là một nguồn cung cấp nhiều khoáng chất cho cơ thể như kali, maie, mangan, đồng, sắt. Một số trái cây chứa nhiều khoáng chất có thể kể đến như chuối, ổi, bơ, mít, xoài.
Một chế độ ăn uống cân bằng, có kế hoạch và tập thể dục thường xuyên có thể giúp con bạn phát triển tốt chiều cao. Hơn nữa, nó cũng sẽ giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính như béo phì ở trẻ em. Tuy nhiên, trong trường hợp bạn không thấy bất kỳ kết quả nào, bạn nên đến gặp bác sĩ để có lời khuyên tốt hơn.
Nên hạn chế việc tiêu thụ quá nhiều đường, muối, cà phê, chất béo và đồ uống có ga, vì có thể ức chế hoạt động của canxi, tác động tiêu cực đến sự hấp thụ canxi trong cơ thể.
Trẻ em có thói quen ăn uống không hợp lý cũng có thể phát triển các biến chứng sức khỏe như béo phì, bệnh tim, tiểu đường loại 1, viêm khớp và loãng xương về lâu dài.
Dưới đây là 03 mẫu thực đơn tăng chiều cao cho trẻ nhanh chóng và hiệu quả nhất mà các mẹ có thể tham khảo:
Dưới đây là một số mẹo khác mà bạn có thể làm theo ngoài việc cung cấp cho con bạn một chế độ ăn uống lành mạnh, có thể giúp thúc đẩy sự phát triển của trẻ:
Cơ thể tiết ra hormone tăng trưởng trong khi chúng ta nghỉ ngơi, vì vậy, con bạn nhất thiết không được bỏ ngủ. Trẻ ở mỗi giai đoạn phát triển khác nhau thì cơ thể đòi hỏi một số giờ ngủ khác nhau. Ví dụ, trẻ sơ sinh cần ngủ ít nhất 14-17 giờ mỗi đêm, trong khi trẻ từ 3 đến 11 tháng tuổi cần ngủ 12-17 giờ mỗi đêm.
Khi trẻ lớn lên, thời lượng có xu hướng giảm xuống và xuống còn 10-13 giờ ngủ cho độ tuổi từ 3 đến 5. Ngủ và thức dậy vào cùng một thời điểm mỗi ngày không chỉ có lợi cho sức khỏe mà còn rèn luyện tính kỷ luật.
Một số hoạt động hoặc thể thao ngoài trời hàng ngày chắc chắn sẽ mang lại hiệu quả tốt không chỉ giúp bé nhận được Vitamin D cần thiết từ ánh nắng mặt trời mà còn rèn luyện được cơ bắp.
Điều này không chỉ giúp giữ cho các cơ ở lưng và cổ của trẻ khỏe mạnh mà còn giúp trẻ trông cao hơn. Cúi gập người, khom lưng và thõng vai có thể khiến con bạn trông thấp hơn so với tuổi của mình và cũng dẫn đến đau lưng và cổ.
Các bài tập như bơi lội, những bài liên quan đến nhảy (như bóng rổ), một số tư thế yoga nhất định như Surya Namaskar, vươn vai, nhảy dây và chạy bộ cũng có thể giúp tăng chiều cao cho con bạn trong những năm lớn lên.
Tập luyện thể thao với bé có thể giúp hỗ trợ tốt sự phát triển chiều cao và tăng sự gắn kết gia đình
Giấc ngủ, thói quen sinh hoạt và ăn uống có ảnh hưởng rất nhiều đến sự phát triển chiều cao của trẻ (12). Cố gắng giảm thiểu các thói quen sinh hoạt kém lành mạnh của bé như:
Đây chính là các tật xấu phổ biến nhất mà phụ huynh cần theo dõi và giúp trẻ thay đổi.
Nếu nghi ngờ hoặc lo lắng dinh dưỡng không cung cấp dinh dưỡng đủ cho trẻ, bố mẹ có thể cân nhắc cho trẻ dùng thêm các sản phẩm thuốc và thực phẩm bổ sung vitamin.Bổ sung vitamin và khoáng chất có thể giúp con bạn cân bằng tốt các chất dinh dưỡng trong cơ thể. Tuy nhiên, điều này chỉ nên được thực hiện theo khuyến nghị của bác sĩ.
Yếu tố di truyền chỉ ảnh hưởng đến 23% chiều cao của con bạn. Trong khi đó, việc kết hợp một chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất với một lối sống tốt, thường xuyên vận động có thể quyết định đến hơn 50% chiều cao của bé, giúp con bạn cao hơn một cách lâu dài.
Tuy nhiên, việc bổ sung dinh dưỡng cần dựa trên tình trạng sức khỏe và nhu cầu riêng biệt của từng trẻ, không nên bổ sung một cách cảm tính hay dựa vào các thông tin chưa được kiểm chứng. Vì vậy, bố mẹ nên cho bé đi thăm khám dinh dưỡng tại các phòng khám, bệnh viện uy tín để tiến hành những xét nghiệm cần thiết và lắng nghe sự tư vấn của các chuyên gia dinh dưỡng.
Nutrihome hiện là một trong những đơn vị số 1 Việt Nam hiện nay thực hiện dịch vụ thăm khám, tư vấn và điều trị dinh dưỡng tăng chiều cao cho trẻ ở các độ tuổi thông qua phác đồ hiện đại, thực đơn tăng chiều cao thiết kế chuyên biệt, cá nhân hóa, đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và hệ thống máy móc hiện đại, chuyên sâu về dinh dưỡng. Hy vọng, Nutrihome có thể đồng hành cùng bố mẹ trong hành trình phát triển toàn diện của con yêu.