Trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng: nguyên nhân và cách khắc phục

Làm sao khắc phục tình trạng trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng là mối quan tâm chung của hầu hết ba mẹ. Bởi nếu để trẻ biếng ăn kéo dài, hậu quả xảy ra với trẻ có thể rất nghiêm trọng.

Bài viết được tư vấn chuyên môn bởi PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, Nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc Gia; Giám đốc Y khoa Miền Bắc, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng – Y học Vận động Nutrihome.

Với những trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng, nếu bố mẹ không có biện pháp xử lý kịp thời sẽ khiến trẻ trở nên thấp bé nhẹ cân, sức đề kháng suy giảm, tăng nguy cơ mắc bệnh và thậm chí có thể gây tử vong.

Trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng nếu không điều trị kịp thời sẽ để lại những hậu quả nghiêm trọng

Kết quả điều tra của Viện Dinh dưỡng Quốc gia năm 2016 cho thấy, Việt Nam có gần 8 triệu trẻ em dưới 5 tuổi, trong đó có xấp xỉ 2 triệu trẻ suy dinh dưỡng thấp còi và 1,2 triệu trẻ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân. Trong khi toàn cầu có 149 triệu trẻ em suy dinh dưỡng thể thấp còi; 50 triệu trẻ em suy dinh dưỡng thể nhẹ cân (theo WHO). Có thể thấy, trên đây là những con số đáng báo động về tình trạng suy dinh dưỡng ở trẻ em cần phải có giải pháp khắc phục kịp thời.

Nguyên nhân khiến trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng

Theo PGS.TS.BS Lê Bạch Mai, có 4 nguyên nhân chính khiến trẻ em biếng ăn suy dinh dưỡng. Đó là:

• Do tâm lý phản ứng lại khi bị bố mẹ ép buộc ăn uống quá nhiều hay ăn những thức ăn trẻ không thích.
• Do thức ăn quá cứng/quá mềm, chế biến không ngon miệng.
• Do gặp các vấn đề về ăn uống như mọc răng, nhai khó, nuốt khó, loét miệng.
• Do mắc các bệnh về đường tiêu hóa, bệnh nhiễm trùng khiến cơ thể mệt mỏi, không muốn ăn.

Dấu hiệu trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng mẹ nên biết

Làm sao để nhận diện được “chân dung” bé biếng ăn suy dinh dưỡng? PGS.TS.BS Lê Bạch Mai sẽ giúp bố mẹ cung cấp những thông tin bổ ích. Theo đó, nếu trẻ rơi vào các trường hợp sau, ba mẹ cần tìm ngay giải pháp giúp cải thiện tình trạng biếng ăn của trẻ:

• Mỗi bữa ăn của trẻ thường kéo dài trên 30 phút.
• Cân nặng của trẻ nhẹ hơn so với cân nặng chuẩn hoặc trẻ không tăng cân liên tục trong 2 đến 3 tháng.
• Trẻ chỉ ăn một vài thức ăn cố định.
• Trẻ hay “quậy” trong giờ ăn.
• Số bữa ăn hoặc lượng thức ăn trẻ ăn ít hơn so với các bạn, kém hoạt bát, hay quấy khóc.
• Dễ mắc các bệnh lý về nhiễm trùng và thường xuyên bị rối loạn tiêu hóa.
• Trẻ chậm biết đi, mọc răng chậm, da xanh xao, tóc thưa và dễ rụng.

Những cách cải thiện trẻ biếng ăn, suy dinh dưỡng

Trẻ biếng ăn suy duy dưỡng cần được xây dựng chế độ ăn uống khoa học nhằm cung cấp đủ nguồn dinh dưỡng và nhu cầu năng lượng giúp bé phát triển, thoát khỏi nguy cơ suy dinh dưỡng thấp còi.

PGS.TS.BS Lê Bạch Mai cho rằng, nếu trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng vì những nguyên nhân từ bệnh lý, bố mẹ nên nhanh chóng đưa trẻ đi khám. Trẻ cần phải được điều trị theo chỉ định của bác sĩ cũng như tăng cường bổ sung các chất dinh dưỡng cần thiết. Nếu trẻ biếng ăn thông thường, bố mẹ có thể cải thiện bằng cách:

• Nên bắt đầu cho trẻ ăn dặm lúc 6 tháng tuổi, không nên cho ăn dặm quá sớm vì lúc này hệ tiêu hóa của trẻ chưa hoàn thiện, dễ gây rối loạn niêm mạc ruột, chưa kể có thể dẫn đến cảm giác “sợ ăn”.
• Thiết kế bữa ăn đa dạng, đảm bảo cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho trẻ. Đồng thời nên thường xuyên đổi món cho trẻ, không nên cho trẻ ăn mãi một món sẽ dễ gây ngán, hoặc xảy ra tình trạng thiếu – thừa chất.
• Trình bày món ăn nhiều màu sắc đẹp mắt, kích thích sự thèm ăn/tự ăn ở trẻ.
• Nên tạo cảm giác vui vẻ, thoải mái cho trẻ trong mỗi bữa ăn. Không nên quát mắng, ép buộc, không vừa ăn, vừa chơi. Mỗi bữa ăn chỉ nên gói gọn trong vòng 30 phút.
• Ngoài ăn, bố mẹ cũng nên chú ý bổ sung lượng nước cần thiết cho cơ thể trẻ. Nước sôi để nguội, sữa, nước ép trái cây tươi… là những thức uống được khuyến khích sử dụng cho trẻ hàng ngày.
• Cuối cùng, hãy tăng cường cho trẻ vận động. Bởi chế độ ăn uống cân bằng và vận động là bộ đôi giúp trẻ tăng cường sức đề kháng, có một sức khỏe bền vững. Chưa kể, đây cũng là một trong những mấu chốt giúp bố mẹ giải quyết được vấn đề na giải là trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng.

Nếu ba mẹ vẫn còn lo lắng tình trạng biếng ăn của trẻ hoặc sau khi thử nhiều cách mà không cải thiện, ba mẹ nên nhờ đến sự trợ giúp của các chuyên gia dinh dưỡng. Cần nhớ, không nên để tình trạng này kéo dài quá lâu vì sẽ rất khó điều trị, và có thể dẫn đến những biến chứng nguy hiểm khó lường.

Đưa trẻ đến thăm khám và điều trị biếng ăn suy dinh dưỡng tại Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome là lựa chọn đúng đắn mà ba mẹ nên cân nhắc. Nutrihome có quy trình khám, tư vấn, chăm sóc trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng khoa học và khép kín từ việc thăm khám, xét nghiệm, chẩn đoán và đưa ra liệu trình điều trị. Đội ngũ chuyên gia dinh dưỡng giàu kinh nghiệm tại Nutrihome sẽ giúp ba mẹ xây dựng thực đơn ăn uống phù hợp/ tư vấn chọn thực phẩm, chế biến món ăn hấp dẫn giúp giải quyết nhanh và hiệu quả bài toán khó trẻ biếng ăn suy dinh dưỡng.

Hệ thống Nhà thuốc của Nutrihome cung cấp đầy đủ các loại thuốc, sữa dinh dưỡng cho trẻ, thực phẩm chức năng, sản phẩm bảo vệ sức khỏe chính hãng được Bộ Y tế cấp phép lưu hành, phục vụ cho quá trình điều trị, chăm sóc sức khỏe của trẻ tốt nhất.