Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Đau đầu là một trong những triệu chứng y tế phổ biến, có thể ảnh hưởng đến ít nhất 52% dân số toàn cầu. Đối với người hay bị đau đầu, việc hiểu rõ về tình trạng này sẽ là “chìa khóa” quan trọng để quản lý bệnh và nâng cao chất lượng cuộc sống. Vậy, bệnh đau đầu là gì? Nguyên nhân gây đau đầu đến từ đâu? Bạn cần làm gì để có thể kiểm soát tốt các cơn đau nhức đầu ngay tại nhà? Tất cả sẽ được Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome giải đáp ngay trong bài viết sau.
Đau đầu là gì? Nguyên nhân gây đau đầu đến từ đâu?
Đau đầu (headache), còn được gọi là nhức đầu, là tình trạng đau nhức có thể xảy ra ở bất kỳ vùng nào trên khu vực đầu, chẳng hạn như tại vùng vỏ não, vùng thần kinh sâu trong não, và có thể lan rộng ra cả vùng mặt hoặc thậm chí là vùng cổ. Về cường độ, đau đầu có thể diễn tiến từ nhẹ đến nghiêm trọng. Về tần suất, các cơn đau đầu chúng có thể khởi phát một cách đơn lẻ, tái phát vài lần hoặc lặp đi lặp lại thường xuyên hơn như là một vấn đề mãn tính.
Tùy thuộc theo nguồn gốc gây đau đầu mà tình trạng này có thể được phân chia thành 2 loại, bao gồm: đau đầu nguyên phát và đau đầu thứ phát. Cụ thể:
Đau đầu nguyên phát là tình trạng đau đầu KHÔNG phải do chấn thương hay bệnh lý đến từ những bộ phận khác trên cơ thể gây ra. Loại đau đầu này thường khởi phát do:
Các ví dụ điển hình của chứng đau đầu nguyên phát bao gồm:
Đau đầu nguyên phát có thể xảy ra do sự hoạt động quá mức của hệ thống thần kinh trung ương
Đau đầu thứ phát là tình trạng đau đầu xảy ra do có một bệnh lý đang ảnh hưởng đến khu vực đầu và cổ. Vì thế, loại đau đầu này thường được xem là một triệu chứng, dấu hiệu cảnh báo cho một bệnh lý tiềm ẩn nào đó, từ những bệnh lý nhẹ như viêm xoang, viêm họng, đến những tình trạng nghiêm trọng hơn như chấn thương đầu, bệnh mạch máu não, viêm màng não, hoặc u não.
Đau đầu thứ phát chỉ xuất hiện khi tồn tại một bệnh lý trên cơ thể
Bệnh đau đầu có trên 150 phân loại khác nhau. Trong đó, các tình trạng đau đầu phổ biến có thể bao gồm:
Đau đầu do căng thẳng (TTH) là loại đau đầu phổ biến nhất hiện nay, chiếm khoảng 26% tổng số ca đau đầu thường gặp. TTH thường gây nên những cơn đau ở mức độ từ nhẹ đến trung bình, cho bạn cảm giác nhức nhối giống như có ai đó đang siết chặt một dải băng xung quanh đầu. Căng thẳng tâm lý, thần kinh và các cơ vùng vai – cổ – gáy thường là những nguyên nhân phổ biến có thể gây ra loại đau đầu này.
Đau đầu do căng thẳng là loại đau đầu phổ biến nhất hiện nay
Đau nửa đầu là một trong các loại đau đầu thường gặp ở dân văn phòng, chiếm khoảng 14% tổng số ca đau đầu thường gặp hiện nay. Đau nửa đầu được đặc trưng bởi dấu hiệu đau nhức chỉ xuất hiện ở một bên của đầu, chẳng hạn như đau nửa đầu trước, nửa đầu sau, nửa đầu trái hoặc nửa đầu phải.
Loại đau đầu này thường đi cùng các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn mửa, nhạy cảm với ánh sáng, mùi hương và âm thanh. Các cơn đau nửa đầu có thể kéo dài từ vài giờ đến vài ngày, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống thường nhật.
Đau nửa đầu là tình trạng cơn đau chỉ xuất hiện ở một bên não
Đau đầu cụm, còn được gọi là đau đầu tự chủ dây tam thoa (trigeminal autonomic cephalalgia), là một loại đau đầu có tính chất nghiêm trọng, thường xảy ra bất ngờ và tạo nên những cơn đau cấp tính dữ dội. Đau đầu cụm luôn xuất hiện theo từng cơn, có thể bộc phát tới 8 cơn / ngày. Khi mắc chứng đau đầu cụm, người bệnh thường có cảm giác đau nhói giống như có vết dao đâm ở vùng sau hốc mắt hoặc xung quanh mắt.
Đau đầu cụm (cluster) được đặc trưng bởi những cơn đau dữ dội nằm xung quanh khu vực mắt
Đau đầu sét đánh là loại đau đầu cực kỳ mạnh mẽ và bất ngờ, đạt cường độ cực đại chỉ trong vòng vài phút và đôi khi được mô tả là cơn đau đầu tồi tệ nhất trong cuộc đời người bệnh. Đau đầu sét đánh thường là dấu hiệu cảnh báo của các tình trạng y tế nghiêm trọng, cần được can thiệp kịp thời như: chấn thương não, xuất huyết não, co thắt mạch máu não, tăng / giảm huyết áp đột ngột, rò rỉ dịch não tủy,…
Đau đầu sét đánh thường là triệu chứng của những bệnh lý não nghiêm trọng
Đau đầu do lạm dụng thuốc (medication overuse headache – MOH), còn được gọi là đau đầu hồi ứng (rebound headaches), là tình trạng đau nhức đầu xảy ra khi bạn dùng thuốc quá liều hoặc dùng thuốc trong suốt một thời gian dài để điều trị các bệnh lý khác nhau trên cơ thể. Loại đau đầu này thường kết thúc khi bạn ngừng dùng thuốc và có thể tái phát khi bạn tiếp tục dùng thuốc.
Đau đầu do lạm dụng thuốc thường xảy ra trong quá trình uống thuốc để điều trị những bệnh lý khác trên cơ thể
Nguyên nhân gây đau đầu rất đa dạng, có thể đến từ những tác động hàng ngày đến từ những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, cần được chú ý, chẳng hạn như:
Tóm lại, nguyên nhân gây đau đầu rất đa dạng. Việc xác định chính xác nguyên nhân đau đầu đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa việc cung cấp thông tin chi tiết từ người bệnh, sự can thiệp chuyên sâu từ các bác sĩ cùng các công nghệ chẩn đoán hình ảnh hiện đại từ các cơ sở y tế uy tín.
Tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều muối cũng có thể là nguyên nhân gây đau đầu
Mỗi loại đau đầu khác nhau sẽ có những triệu chứng đau đầu không giống nhau. Do đó, để bạn dễ dàng nắm bắt thông tin, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome đã tổng hợp nên bảng triệu chứng đau đầu điển hình của một số loại đau đầu phổ biến ngay trong phần sau:
| Tiêu chí so sánh | Đau đầu do căng thẳng | Đau nửa đầu (migraine) | Đau đầu cụm (cluster headaches) |
| Cường độ đau | Nhẹ và trung bình | Mạnh | Dữ dội |
| Cảm giác | Giống như có vật gì đó siết chặt xung quanh đầu | Giống như có một mũi khoan hay viên đá lạnh gây buốt sâu trong não | Giống như có vết dao đâm |
| Đặc điểm | – Đau nhưng không nhói;
– Cảm giác cơn đau dàn trải đều, không buốt lên theo từng cơn; – Cường độ đau có thể tăng dần theo thời gian nhưng thường thuyên giảm ngay sau khi uống thuốc giảm đau. – Thường xảy ra vào giữa ngày |
– Cơn đau chỉ xuất hiện ở một bên đầu;
-Đau kèm cảm giác nhói; – Cường độ cơn đau tăng lên khi hoạt động thể chất hoặc tiếp xúc với âm thanh / ánh sáng gây khó chịu – Cường độ đau giảm khi nằm xuống; – Có thể khiến người bệnh phải nằm liệt giường để nghỉ dưỡng |
– Xảy ra theo chu kỳ và bộc phát theo từng cơn;
– Cơn đau chỉ xuất hiện một bên đầu trong một chu kỳ nhất định – Đau dữ dội ở trong mắt, xung quanh mắt; – Cơn đau có thể giảm nhẹ khi bạn đứng lên đi lại. |
| Tần suất | – Không cố định;
– Thường xảy ra khi cơ thể gặp các tác nhân gây căng thẳng (làm việc quá sức, ánh sáng quá chói, tiếng ồn quá lớn,…) |
– Phổ biến nhất là từ 2 – 4 lần / tháng | – Có thể bùng phát lên tới 8 cơn / ngày;
– Thường kéo dài vài tuần đến vài tháng trước khi thuyên giảm |
| Thời gian kéo dài | – Có thể kéo dài 30 phút hoặc cho tới khi nào tác nhân gây căng thẳng kết thúc;
– Thường không kéo dài hơn 1 tuần, nhưng cũng có thể kéo dài vài tháng. |
– Ít nhất 4 giờ và có thể kéo dài tới 72 giờ | – Thường kéo dài từ 15 phút đến 3 giờ một lần; |
| Triệu chứng phụ | Buồn nôn hoặc nôn mửa | – Hoa mắt (thấy ảo ảnh);
– Mất thị lực tạm thời; – Liệt nửa người tạm thời; – Tê bì chân tay ở một bên cơ thể; – Ú tai, chóng mặt; – Buồn nôn hoặc nôn mửa |
– Có thể gây sụp mí, chảy nước mắt;
– Vã mồ hôi, mặt đỏ bừng; – Cơn đau có thể lan ra trán, thái dương, mũi và nướu |
Tự thân tình trạng đau đầu không phải là bệnh, mà có thể chỉ là phản ứng của cơ thể trước các kích thích từ môi trường. Song, thường xuyên đau đầu lại là một vấn đề sức khỏe hoàn toàn khác. Cụ thể, hầu hết các trường hợp đau đầu thường xuyên có thể là dấu hiệu âm thầm cảnh báo bạn đang mắc một bệnh lý hoặc rối loạn sức khỏe quan trọng, điển hình như các vấn đề về:
Thường xuyên đau đầu có thể là dấu hiệu cảnh báo bạn đang mắc các bệnh lý liên quan đến não
Chẩn đoán đau đầu là một thủ tục y khoa nhiều bước, bao gồm việc thăm khám lâm sàng đến việc sử dụng các công nghệ xét nghiệm và chẩn đoán hình ảnh hiện đại để tìm kiếm các nguyên nhân gây đau đầu. Cụ thể như sau:
Trên thực tế, bạn không cần phải thực hiện tất cả các thủ tục xét nghiệm kể trên để tìm kiếm nguyên nhân gây đau đầu, mà tùy vào từng trường hợp cụ thể, bác sĩ sẽ chỉ định bạn thực hiện các thủ tục y tế phù hợp.
Chụp MRI là phương pháp chẩn đoán hình ảnh ưu việt nhất hiện nay dành cho tình trạng đau đầu
Trong quá trình điều trị đau đầu, bên cạnh việc thăm khám định kỳ và uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ, bạn có thể cân nhắc thực hiện thêm một số cách giảm đau đầu tại nhà để hỗ trợ quá trình điều trị diễn ra hiệu quả hơn, chẳng hạn như:
Tản bộ và tiếp xúc nhiều với môi trường tự nhiên có thể giúp bạn làm giảm tần suất các cơn đau đầu do căng thẳng
Trong phần lớn trường hợp, đau đầu thường KHÔNG GÂY NGUY HIỂM và không phải là dấu hiệu của một tình trạng y tế nghiêm trọng. Ví dụ, hai loại đau đầu phổ biến nhất là chứng đau đầu do căng thẳng và đau nửa đầu, dù có thể gây ra sự khó chịu và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày, nhưng chúng không gây nguy hiểm.
Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, đau đầu CÓ THỂ GÂY NGUY HIỂM nếu nó:
Bạn nên đi khám bác sĩ khi cơn đau đầu của bạn có một hoặc nhiều dấu hiệu sau đây:
Tuy nhiên, nếu đang cảm thấy lo lắng về tình trạng đau đầu của mình, bạn có thể tìm kiếm sự trợ giúp từ các chuyên gia y tế vào bất kỳ lúc nào bạn muốn, chẳng hạn như đặt lịch thăm khám với các bác sĩ chuyên khoa Nội Thần kinh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
Công nghệ chụp MRI hiện đại giúp chẩn đoán chính xác các nguyên nhân gây đau đầu tại BVĐK Tâm Anh
Chuyên khoa Nội Thần kinh trực thuộc Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh được biết đến là một trung tâm đáng tin cậy, nơi cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe thần kinh toàn diện và chất lượng cao. Với sự góp mặt của các chuyên gia đầu ngành và bác sĩ giàu kinh nghiệm, chúng tôi đã thành công trong việc điều trị nhiều ca bệnh liên quan đến đau đầu, giúp người bệnh nâng cao sức khỏe thần kinh và cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
Bên cạnh đó, bệnh viện cũng không ngừng nâng cao cơ sở vật chất bằng cách đầu tư vào các trang thiết bị y tế hiện đại, giúp đảm bảo quá trình kiểm tra và chẩn đoán đau đầu được thực hiện một cách chính xác. Để đặt lịch thăm khám đau đầu tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, bạn hãy liên hệ số hotline 093 180 6858 – 028 7102 6789 (TP.HCM) hay 024 7106 6858 – 024 3872 3872 (Hà Nội).
Tóm lại, đau đầu không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất mà còn ảnh hưởng đến cả tinh thần. Do đó, nhận thức rõ về tình trạng đau đầu để tìm kiếm sự trợ giúp kịp thời từ các chuyên gia y tế là điều vô cùng quan trọng. Hy vọng rằng thông qua bài viết, bạn đã có thêm nhiều kiến thức hữu ích để quản lý đau đầu hiệu quả.
