Bệnh gút có ăn được canh cua không? Ăn vào có sao không?

Bệnh gút có ăn được canh cua không? – đây là câu hỏi thường gặp của nhiều người bệnh khi phải đối mặt với sự hạn chế của chế độ ăn uống trong thời gian điều trị bệnh. Canh cua, với hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao, là một món ăn được nhiều người yêu thích. Tuy nhiên, khi đối diện với bệnh gút, việc lựa chọn thực phẩm thiếu khoa học có thể khiến các cơn đau khớp bùng phát. Vậy, người bị gút có ăn được canh cua không? Hãy cùng Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome khám phá ngay trong bài viết sau.

Người bệnh gút có ăn được canh cua không? Đâu là lời khuyên chính xác từ các chuyên gia dinh dưỡng?

Cua đồng (tên khoa học: Somanniathelphusa sinensis) là một loài cua nước ngọt phân bố phổ biến ở khu vực Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam. Loài cua này thường sống ở các kênh, rạch, sông, suối và ao hồ, nơi có dòng nước chảy chậm với phần đáy chứa nhiều bùn.

Trong ẩm thực, cua đồng có thể được chế biến thành nhiều món ăn ngon và hấp dẫn, điển hình như: canh cua đồng nấu rau đay, bún riêu cua đồng, lẩu cua đồng, bánh đa cua, miến cua đồng,… Vậy, người bệnh gút có ăn được canh cua không? Đâu là lời khuyên chính xác từ các chuyên gia dinh dưỡng?

Giá trị dinh dưỡng của cua đồng

Trước khi tìm hiểu người bị gút có ăn được canh cua không, bạn cần biết rõ về thành phần dinh dưỡng chứa trong loại thực phẩm này. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, cua đồng là một loại thực phẩm chứa nhiều:

• Protein: Thịt cua đồng được xem là một nguồn đạm chất lượng cao bởi chúng chứa đến 8 loại axit amin thiết yếu mà cơ thể con người không thể tự tổng hợp được, trong đó bao gồm: tryptophan, valine, phenylalanine, methionine, leucine, lysine, threonine, isoleucine, và một số loại cua đồng có thể chứa thêm histidine. Nhờ vậy, tiêu thụ thịt cua đồng có thể cung cấp cho cơ thể đầy đủ axit amin để duy trì sức mạnh cơ bắp và sửa chữa các mô trong cơ thể;
• Canxi và phốt-pho: Cua đồng chứa lượng lớn canxi và phospho, hai loại khoáng chất cần thiết để cấu tạo nên hydroxyapatite [Ca₁₀(PO₄)₆(OH)₂] – tinh thể khoáng chất giúp xương và răng luôn chắc khỏe;
• Vitamin: Cung cấp một lượng lớn vitamin nhóm B, đặc biệt là vitamin B1, B2, B3, B6. Đây là những loại vitamin có tác động trực tiếp đến chức năng não và hoạt động chuyển hóa trong tế bào, bao gồm cả việc tăng cường miễn dịch, giúp cơ thể phân giải carbohydrate và vận chuyển dưỡng chất đi khắp cơ thể để duy trì năng lượng sống.

Cua đồng chứa nhiều protein, canxi và phốt pho

Cụ thể hơn, hàm lượng dinh dưỡng chứa trong 100g cua đồng được trình bày chi tiết trong bảng sau:

Bệnh gút có ăn được canh cua không?

Người bệnh gút CÓ THỂ ĂN ĐƯỢC canh cua nhưng cần kiểm soát chặt chẽ hàm lượng tiêu thụ (dưới 50g – 75g / lần). Nguyên nhân là vì giới hạn an toàn về hàm lượng purin mà người bệnh gút có thể tiêu thụ hàng ngày chỉ ở mức 400 mg purin. Trong khi đó, quá trình chế biến canh riêu cua đòi hỏi bạn phải tận dụng gần như tất cả bộ phận trong cơ thể cua, bao gồm cả nội tạng – những bộ phận sinh học vốn có hàm lượng purin tập trung nhiều hơn ở thịt (150 mg purin / 100g). Điều này có thể khiến cho nồng độ purin trong canh cua tăng vượt mức 150 mg purin / 100g; từ đó, tiềm ẩn nguy cơ gây tăng axit uric máu và khiến bệnh gút bùng phát.

Do đó, nếu bạn vẫn còn băn khoăn chưa biết người bệnh gút có ăn được canh cua không, thì câu trả lời là “ĐƯỢC” nhưng cần hạn chế tối đa hoặc kiểm soát chặt chẽ hàm lượng tiêu thụ.

Phần riêu trong canh cua được nghiền mịn từ toàn bộ thân cua, có thể làm tăng hàm lượng purin so với việc chỉ tiêu thụ thịt cua

Người bị gút ăn canh cua có thể gặp rủi ro gì?

Người bệnh gút có ăn được canh cua không? Câu trả lời là “CÓ”. Tuy nhiên, việc tiêu thụ canh cua thiếu khoa học (ăn quá mức, chế biến sai cách,…) có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nghiêm trọng, trong đó bao gồm:

1. Nguy cơ bùng phát cơn gút cấp tính

Cua đồng, như hầu hết các loại hải sản, chứa hàm lượng purin cao. Purin trong thịt cua, sau khi được cơ thể hấp thụ, sẽ được gan chuyển hóa thành axit uric và hòa tan vào máu. Do đó, việc tiêu thụ thực phẩm giàu purin có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu, khiến bùng phát cơn gút cấp tính;

2. Nguy cơ sỏi thận

Tình trạng tăng axit uric máu kéo dài do tiêu thụ canh cua quá mức sẽ làm tăng nồng độ axit uric trong thận và nước tiểu, khiến các tinh thể urat (muối của axit uric) kết tủa và gây nên sỏi thận.

Mặt khác, cua đồng cũng chứa hàm lượng canxi cao, nên việc tiêu thụ quá mức có thể làm tăng nồng độ canxi trong nước tiểu, có thể thúc đẩy hình thành sỏi thận canxi oxalate gây tắc nghẽn đường tiểu.

3. Nguy cơ dị ứng và sốc phản vệ

• Từ tropomyosin: Dị ứng với thịt động vật giáp xác là một tình trạng tương đối phổ biến, xảy ra khi hệ miễn dịch “nhầm lẫn” tropomyosin – một loại protein chứa nhiều cua, là một tác nhân gây bệnh và kích thích viêm trong cơ thể. Dị ứng cua có thể diễn tiến với các triệu chứng từ nhẹ (sưng miệng, nổi mề đay, khó tiêu,…) đến nặng (sốt cao, sốc phản vệ,…).
• Từ histamine: Thịt cua có chứa một loại axit amin gọi là histidine. Khi cua chết, một số vi khuẩn xâm nhập và chuyển hóa histidine thành histamine, một chất được chứng minh có thể gây co thắt đường thở, giãn mạch, tăng tính thấm thành mạch, thúc đẩy suy tuần hoàn và hô hấp. Do đó, khi chế biến canh cua, bạn cần đảm bảo mua cua còn sống từ điểm bán để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

4. Nguy cơ rối loạn tiêu hóa

Thịt cua rất giàu protein nên rất dễ bị vi khuẩn có hại xâm nhập. Nếu bạn nấu canh cua xong, không nên ăn ngay mà để lâu rồi hâm đi hâm lại, một số loại vi khuẩn có thể xâm nhập và gây ra triệu chứng nôn mửa, tiêu chảy, dẫn đến mất nước và rối loạn điện giải.

5. Nguy cơ nhiễm trùng hô hấp

Cua đồng sống trong khu vực bùn lầy nên chúng rất dễ bị nhiễm ký sinh trùng sán lá phổi (Paragonimus ringeri) đến từ phân hoặc chất thải của các loài động vật khác.

Khi bạn ăn phải cua đồng sống hoặc chưa được nấu chín kỹ, ấu trùng sán lá phổi có thể xâm nhập vào cơ thể và phát triển thành sán trưởng thành.

Khi bị nhiễm sán lá phổi, tình trạng nhiễm trùng ảnh hưởng chủ yếu đến phổi, gây đau ngực, khó thở,… nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến não, gan và các cơ quan khác. Nếu xâm nhập vào não, sán lá phổi có thể hành sốt, gây đau đầu, co giật và cần được cấp cứu kịp thời.

Để phòng tránh nhiễm sán lá phổi, quan trọng là chỉ ăn canh cua đồng khi chúng đã được nấu chín kỹ.

Tóm lại, đối với câu hỏi người bệnh gút có ăn được canh cua không, các chuyên gia đều cho rằng câu trả lời là “CÓ THỂ ĐƯỢC”. Song, người bệnh gút nên hạn chế hàm lượng ăn và tránh ăn canh riêu cua quá thường xuyên. Nếu muốn thêm canh cua đồng vào chế độ ăn uống, bạn nên thảo luận với bác sĩ để xác định hàm lượng an toàn và phù hợp với tình trạng sức khỏe của bản thân.

Cua đồng chứa hàm lượng purin ở mức trung bình nên người bệnh gút cần kiểm soát chặt chẽ hàm lượng tiêu thụ

Những món canh tốt hơn cho người bệnh gút

Người bệnh gút có ăn được canh cua không? Câu trả lời là “ĐƯỢC”. Tuy nhiên, nguyên tắc “vàng” trong việc xây dựng chế độ ăn cho người mắc bệnh gút vẫn là hạn chế thực phẩm giàu purin. Vì vậy, việc tìm kiếm những nguyên liệu vừa giàu đạm, vừa có hàm lượng purin thấp để thay thế cho thịt cua là điều cần thiết.

Dưới đây là danh sách gợi ý một số món canh thích hợp để thay thế cho canh cua, tốt cho người bệnh gút mà bạn nên tham khảo:

• Canh cà chua trứng gà: Cà chua giàu vitamin C và lycopene. Nếu vitamin C và lycopene có tác dụng kháng viêm, hỗ trợ thận đào thải axit uric máu hiệu quả thì trứng gà lại cung cấp một nguồn protein hoàn chỉnh. Trong trứng gà chứa đủ cả 9 loại axit amin thiết yếu mà không hề chứa purine. Điều này khiến canh cà chua trứng trở thành một sự lựa chọn thay thế hoàn hảo cho món canh cua truyền thống;
• Canh nấu với nạc cá da trơn (cá lóc, cá hú, cá basa,…): Nạc cá da trơn (cá sông) thường chứa hàm lượng purin ít hơn cá biển và cua. Vì vậy, thay vì dùng nguyên liệu cua, bạn có thể nấu canh với phi lê các loại cá da trơn để đảm bảo an toàn cho sức khỏe. Một số gợi ý bao gồm: canh cá hú nấu chua, canh cá lóc nấu bầu, canh cá basa nấu dứa,…
• Canh nấu với các loại đậu: Đậu là một loại thực vật giàu protein (với hàm lượng đạm tương với nạc cua). Trong khi đó, hàm lượng purin trong đậu tồn tại chủ yếu dưới dạng guanine, một dẫn xuất purine được chứng minh là không thể gây tăng axit uric máu sau khi tiêu thụ.

Vì vậy, thay thế hàm lượng protein trong thịt cua bằng các loại đậu là một giải pháp lý tưởng cho người bệnh gút. Một số món canh với đậu tốt cho người bệnh gút bao gồm: canh củ dền nấu đậu Hà Lan, canh đậu hũ giá hẹ, canh đậu que tôm thịt, canh đậu trắng nấu rong biển,…

Canh cà chua trứng giàu protein và chất kháng viêm tốt cho người bệnh gút

Xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bệnh gout

Xây dựng chế độ dinh dưỡng cho người bệnh gút cần tuân thủ các nguyên tắc sau:

• Hạn chế purin: Tránh thực phẩm giàu purin như thịt đỏ (thịt bò, lợn, dê,…) và các loại thủy hải sản khác;
• Chọn nguồn protein phù hợp: Hầu hết các loại thực phẩm giàu đạm đều chứa nhiều purin. Do đó, người bệnh gút cần tăng cường tiêu thụ những nguồn đạm chứa ít purin để đảm bảo an toàn cho sức khỏe;
• Tránh cồn và đường: Tiêu thụ cồn (nhiều hơn 14 – 28g / ngày) và đường (nhiều hơn 25 – 50g / ngày) có thể kích thích viêm và làm trầm trọng thêm triệu chứng của bệnh gút. Do đó, người bệnh cần hạn chế tiêu thụ cồn (rượu, bia, nước hoa quả lên men,….) và thực phẩm chứa nhiều đường (bánh kẹo ngọt, hoa quả sấy khô, các loại mứt,…);
• Tăng cường tiêu thụ rau củ quả: Ăn nhiều rau củ tươi, nhất là những loại rau lá sẫm màu (cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh) và rau củ quả sáng màu (ớt chuông, cà rốt, khoai lang, …) vì chúng chứa nhiều chất chống oxy hóa, có tác dụng giảm viêm và bảo vệ khớp;
• Uống nhiều nước: Uống ít nhất 1.5 – 2 lít nước mỗi ngày để tăng cường lưu thông máu qua thận, giúp thận lọc và đào thải axit uric ra khỏi máu hiệu quả hơn.

Người bệnh gút cần hạn chế thực phẩm giàu purin (rượu, bia, nội tạng động vật, thịt, cá, thủy hải sản,…)

Kết thúc bài viết về chủ đề “bệnh gút có ăn được canh cua không“, các chuyên gia cho biết, người bệnh gút có thể được ăn canh cua, nhưng việc tiêu thụ canh cua đối với người bị gút cần được cân nhắc kỹ lưỡng về hàm lượng tiêu thụ. Nguyên nhân là vì hàm lượng purin cao trong cua có thể tiềm ẩn nguy cơ gây tăng nồng độ axit uric máu và khiến bệnh gút tiến triển.

Do đó, để đảm bảo an toàn sức khỏe một cách tối ưu, người bệnh gút cần tham khảo thêm ý kiến của bác sĩ trước khi quyết định bệnh gút có ăn được canh cua không. Bằng cách liên hệ đến số hotline 1900 633 599, bạn sẽ được các chuyên gia tại Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome giải đáp mọi vấn đề liên quan đến việc bị gút có ăn được canh cua không, cũng như nên ăn với hàm lượng bao nhiêu thì phù hợp. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!