Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Theo thống kế của bộ Y tế Việt Nam, hằng năm có khoảng 200.000 người tử vong vì bệnh tim mạch, chiếm 33% các ca tử vong, gấp 20 lần số tử vong do ung thư và gấp 10 lần số tử vong vì tai nạn giao thông.
Bệnh tim mạch là khái niệm chung về các bệnh lý liên quan đến sức khỏe của tim hay sự hoạt động của các mạch máu và khả năng làm việc của tim. Trái tim được xem là cơ quan quan trọng hàng đầu để duy trì sự sống, bất kỳ ảnh hưởng bất lợi nào cho tim cũng sẽ trực tiếp ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sống của mỗi cá nhân.
Theo ý kiến của các chuyên gia về tim mạch học Việt Nam cho biết, bệnh tim mạch đã và đang là một gánh nặng lớn cho xã hội vì khả năng gây tử vong và tàn phế cao nhất. Chi phí chăm sóc và điều trị cũng là sức ép cho nền kinh tế và đời sống đáng kể với hàng trăm tỷ USD mỗi năm.
Điều đáng lo là các bệnh liên quan đến tim mạch không thể chữa khỏi hoàn toàn (thậm chí là dai dẳng suốt đời), đòi hỏi phải được theo dõi và điều trị cẩn thận và thường xuyên. Đi kèm theo đó là những biến chứng như nhồi máu cơ tim, suy tim… đều là những căn bệnh tim mạch vô cùng nguy hiểm khó lường trước được.
Điều đáng báo động hơn là tỷ lệ mắc bệnh tim mạch đang có nguy cơ trẻ hóa từng ngày và số lượng người mắc bệnh không ngừng tăng lên vì rất nhiều lý do như di truyền, cao tuổi, béo phì hay chính chế độ ăn uống vô tội vạ, lối sống thiếu lành lạnh hay thường xuyên stress, lo lắng… Tuy nhiên, việc chăm sóc sức khỏe qua chế độ ăn uống khoa học, sinh hoạt lành mạnh để ngăn ngừa căn bệnh nguy hiểm này vẫn chưa thật sự đúng cách.
Theo tổ chức Y tế thế giới ước tính hàng năm có khoảng 17,5 triệu người tử vong do các căn bệnh liên quan đến tim mạch và số bệnh nhân tích lũy căn bệnh này ngày càng nhiều. Bên cạnh đó, thống kê của Viện Tim Mạch cũng đã cho thấy tỷ lệ tăng huyết áp ở người trưởng thành trong độ tuổi 25 tuổi trở lên ở Việt Nam chiếm 47%, theo ước tính cứ 4 người trưởng thành sẽ có một người mắc bệnh cao huyết áp cao. Huyết áp cao được xem là “ sát thủ thầm lặng” làm tăng nguy cơ tử vong do đột quỵ lên gấp 4 lần và tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch lên gấp 3 lần.
Thực tế đã chứng minh, bệnh lý tim mạch hoàn toàn có thể phòng ngừa và kiểm soát nếu có phương pháp đúng đắn. Ngoài những yếu tố khách quan như tuổi cao, di truyền… chúng ta cần lưu ý về chế độ ăn uống đúng cách như không được ăn quá mặn có thể dễ dẫn đến cao huyết áp, ăn nhiều cholesterol thì sẽ dẫn đến nguy cơ bị xơ vữa động mạch, hút thuốc lá có nguy cơ dẫn đến bệnh mạch vành.
Chính nhịp sống hối hả tất bật quá nhiều áp lực, stress, không có thời gian nghỉ ngơi hợp lý, không tập thể dục điều độ điều là những “ kẻ thù trong bóng tối” khiến trái tim khỏe mạnh của chúng ta bị tàn phá âm thầm mỗi ngày.
Dưới đây là những dấu hiệu rất thường gặp của bệnh tim mạch nhưng thường bị chúng ta thoáng bỏ qua và xem nhẹ triệu cho đến khi bệnh tim mạch trở nặng hơn.
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến bệnh tim mạch, trong đó thói quen sinh hoạt không lành mạnh như hút thuốc lá thường xuyên, ít vận động…, chế độ dinh dưỡng không hợp lý trong suốt thời gian dài là được xem là một trong những nguyên nhân quan trọng nhất dẫn đến căn bệnh nguy hiểm này.
Nhồi máu cơ tim hay còn được gọi là cơn đau tim cấp và có khả năng gây tử vong đột ngột nếu không được phát hiện kịp thời. Nguyên nhân là do một hoặc nhiều nhánh mạch vành bị tắc nghẽn khiến cho lượng máu nuôi tim bị cắt đứt đột ngột thì một phần tim sẽ bị thiếu oxy, tình trạng này gọi là thiếu máu cơ tim. Thiếu máu cơ tim kéo dài sẽ làm chết mô cơ tim gây ra những cơn đau thắt ngực (có thể xảy ra hàng giờ) chính là dấu hiệu nhận biết của nhồi máu cơ tim.
Trường hợp nặng nhất là khi bị tắc nhánh mạch máu nuôi nút tạo nhịp cho tim có thể làm người mắc bệnh tim mạch tử vong ngay lập tức.
Là một trong những căn bệnh cực kỳ nguy hiểm liên quan đến tim mạch có phạm vi “phủ sóng” rộng trên toàn thế giới. Theo thống kê, cứ 53 người sẽ có một bệnh nhân bị tai biến mạch máu não (hay còn gọi là đột quỵ và cứ 3,3 phút có một bệnh nhân tử vong do bệnh này).
Tai biến mạch máu não (đột quỵ não) xảy ra khi một phần não bộ đột ngột bị tổn thương khi mạch máu nuôi dưỡng phần não đó bị tắc (gọi là nhồi máu não) hoặc bị vỡ (gọi là xuất huyết não). Sau khi đột quỵ não xảy ra mỗi phút tương đương sẽ có 2 triệu tế bào não bị chết và làm người bệnh già đi 3 tuần tuổi. Triệu chứng điển hình của bệnh là các cơn đau đầu dữ dội, chóng mặt, tay chân yếu, hôn mê. Cách phòng ngừa bệnh là phát hiện sớm và điều trị kịp thời cao huyết áp và xơ vữa động mạch..
Bệnh động mạch vành là tình trạng xảy ra tích tụ những mảng xơ vữa hoặc Cholesterol lên thành động mạch khiến lòng động mạch bị hẹp làm giảm khả năng lưu thông máu, hạn chế việc cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho các cơ quan trên cơ thể. Mảng xơ vữa phát triển lớn dần theo thời gian làm cho tim suy yếu. Hệ quả là tim không nhận đủ máu và oxy cần thiết dẫn đến đau ngực (đau thắt ngực) và đau tim.
Bệnh mạch vành có thể có thể làm suy yếu cơ tim và dẫn đến khả năng làm suy tim và loạn nhịp tim đều là những bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến bệnh tim mạch. Với người cao tuổi, bệnh mạch vành là một trong những nguyên nhân dẫn đến nguy cơ tử vong cao vì có thể gây ra nhồi máu cơ tim. Tuy nhiên, hoàn toàn có thể phòng ngừa căn bệnh tim mạch nguy hiểm này bằng một chế độ ăn uống khoa học, rèn luyện thể thao hợp lý và tầm soát bệnh theo thường xuyên.
Khi có nhiều mảng bám từ chất béo, cholesterol, canxi, mô sợi và các chất khác tích tụ trong các động mạch mang máu đến não, qua một thời gian mảng bám cứng lại, làm hẹp các động mạch.
Viêm tắc động mạch ngoại biên gồm 2 thể:
Bệnh Buerger (viêm 3 lớp thành động mạch): xuất hiện ở người trẻ tuổi (dưới 40 tuổi), người nghiện thuốc lá nặng, bệnh kéo dài nhiều năm, 95% phải đoạn chi.
Viêm, tắc động mạch do xơ vữa động mạch: xảy ra ở người cao huyết áp, rối loạn chuyển mỡ máu.
Một số triệu chứng khác có thể dễ gặp là khó chịu, lạnh da, da xanh nhợt nhạt, lâu ngày xuất hiện những vết loét thường lâu lành, hoại tử chi.
Theo Lori Rosenthal, một chuyên gia dinh dưỡng tại Trung tâm Y tế Montefiore ở New York, cho biết “Khi chúng ta thích những gì chúng ta đang ăn, đồng nghĩa với việc kéo dài thời gian tác động tích cực của thực phẩm đến tim mạch”.
Chế độ ăn uống hằng ngày tưởng chừng rất giản đơn, nhưng đây là một trong những yếu tố rất quan trọng ảnh hưởng tới sức khỏe của tim mỗi ngày. Vì thế, chọn lọc thức ăn tốt cho tim, xây dựng chế độ ăn uống thật sự lành mạnh là cách bạn đang yêu thương lấy sức khỏe và trái tim của mình. Và điều này sẽ càng phải thực hiện nghiêm khắc hơn đối với bệnh nhân đang chiến đấu với bệnh tim mạch mỗi ngày. Dưới đây là một số quy tắc ăn uống mà các bệnh nhân tim mạch cần lưu ý:
Rau xanh và trái cây luôn là một trong những thực phẩm được ưu tiên hàng đầu trong danh sách ăn uống của người mắc bệnh tim mạch. Nguồn thực phẩm này rất giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ nhưng lại rất ít calorie là những dưỡng chất cần thiết giúp tim hoạt động tốt. Rau xanh lại là những loại thực phẩm cực kỳ dễ ăn và dễ chế biến, chúng ta có thể thực hiện các món như luộc, xào hay chế biến salad rau xanh với nhiều loại rau xanh khác nhau như cải canh, súp lơ xanh, cải lá xanh…
Ngoài ra trong các loại trái cây như: chuối, nho, cam, chanh còn chứa flavonoid, hoạt động như một chất chống oxy hóa có thể giảm nguy cơ viêm nhiễm. Chất xơ hòa tan trong hoa quà và rau xanh giúp tăng lượng cholesterol tốt cho cơ thể nhờ đó giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến tim mạch.
Thừa cân, béo phì là những yếu tố liên quan nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch. Dư cân, béo phì là nguyên căn có thể gây ra hàng loạt các bệnh như cao huyết áp, đái tháo đường, nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch, sỏi thận và cả ung thư…
Béo phì có thể tăng nguy cơ đột quỵ đến 6 lần, nguy cơ mắc bệnh huyết áp cao lên đến 12 lần ( huyết áp cao là căn bệnh có thể kéo theo những biến chứng khó lường về các bệnh tim mạch nguy hiểm nhất như nhồi máu cơ tim, suy tim… ), nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tăng 6 lần so với những người có chỉ số cân nặng bình thường.
Và khẩu phần ăn hằng ngày chúng ta tiêu thụ cho cơ thể sẽ quyết định lớn đến chỉ số cân nặng của mỗi người, nếu bạn ăn quá mức so với nhu cầu cơ thể sẽ dẫn đến dư thừa calo cho phép. Bạn nên kiểm soát khẩu phần ăn của mình việc cân đo đầy đủ những dưỡng chất cần thiết bằng việc xác định calo tiêu thụ và chia nhỏ các bữa ăn trong ngày.
Các chuyên gia dinh dưỡng luôn khuyên rằng nên tăng cường sử dụng các loại ngũ cốc nguyên hạt: gạo lứt, yến mạch, lúa mạch, hạt quinoa, ngô, hạt kê…trong quá trình chế biến các thực đơn ăn uống cho người mắc bệnh tim mạch thay thế cho các sản phẩm ngũ cốc tinh chế. Các loại ngũ cốc nguyên hạt là những thực phẩm tốt cho người bệnh tim vì giàu chất xơ và các chất dinh dưỡng giúp điều hòa huyết áp và tim mạch.
Đồng thời, người mắc bệnh tim mạch cũng nên lựa chọn những thực phẩm giàu protein ít chất béo có lợi cho sức khỏe và tim mạch mỗi ngày thường có trong các loại thịt trắng như thịt nạc, thịt gia cầm… Cá cũng là một gợi lý vô cùng lý tưởng thay cho các loại thịt nhiều chất béo, axit béo và omega-3 trong cá hồi, cá thu, cá trích giúp làm giảm triglyceride trong máu.
Trong quá trình điều trị các bệnh tim mạch không nhất thiết phải kiêng khem hoàn toàn 100% các món ăn có liên quan đến chất béo. Mà thay vào đó có thể sử dụng các loại dầu đậu nành, dầu cải, dầu oliu trong chế biến các món ăn chiên xào. Những loại dầu này không chứa các chất béo chuyển hóa, có hàm lượng cholesterol thấp … giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm huyết áp, cải thiện cấu trúc mạch vành và hạn chế các nguy cơ về bệnh lý tim mạch.
Muối chưa bao giờ là loại gia vị thân thiện nên sử dụng hào phóng trong chế biến các món ăn và với người mắc các bệnh về tim mạch lại càng nghiêm khắc hơn. Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ khuyến nghị: đối với những người trưởng thành khỏe mạnh nên sử dụng không quá 2.300 miligam (mg)/ muối mỗi ngày Mức lý tưởng nhất là dưới 1.500mg muối mỗi ngày.
Huyết áp cao cũng là một trong những hệ quả của việc ăn quá nhiều thực phẩm được chế biến có nhiều muối ăn. Đồ nướng, thức ăn nhanh, đồ đông lạnh, thực phẩm đông lạnh đều được sử dụng rất nhiều muối để duy trì cho chất lượng thực phẩm là những thứ thực phẩm người mắc bệnh tim mạch cần tránh xa. Một đề xuất được nhiều người mắc bệnh tim mạch đã sử dụng chính là tự nấu các món ăn theo khẩu vị riêng để đảm bảo giảm lượng muối tốt nhất.
Trong mỡ động vật có rất nhiều các axit béo, nếu tiêu thụ nhiều thực phẩm này sẽ khiến chất béo vào cơ thể rất khó hòa tan. Lâu dần chất béo sẽ bám vào thành ruột và làm giảm khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, axit béo bão hòa cũng làm tăng lượng cholesterol trong máu dẫn đến các bệnh về tim mạch như xơ vữa động mạch, tăng huyết áp.
Thịt đỏ cung cấp rất nhiều protein, kẽm, sắt nhưng lại chứa nhiều chất béo bão hòa không tốt cho sức khỏe tim mạch. Tiêu thụ nhiều thịt đỏ sẽ khiến cholesterol tăng cao, có hại cho sức khỏe người bệnh. Thay vào đó, hãy sử dụng thịt trắng như thịt vịt, gà, ngan… vì chúng chứa các axit béo không no, có lợi hơn.
Rượu, bia luôn nằm trong danh sách đen được các bác sĩ cảnh báo trong quá trình các bệnh nhân tim mạch bước vào điều trị và với tất cả người khỏe mạnh khác. Theo một thời gian liên tục việc thu nạp bia rượu là cách nhanh chóng giết chết trái tim sống khỏe của bạn.
Rượu, bia làm cho cơ tim bị thoái hóa, bộ máy tim mạch bị tổn thương không thể bơm máu đến cơ quan một cách vĩnh viễn tương đương với việc sức khỏe của bạn cũng đang bị đe dọa.
Hãy yêu thương và bảo vệ sức khỏe trái tim của chính mình ngay từ bây giờ từ việc thiết lập lối sống lành mạnh, vận động đúng cách, thường xuyên kiểm tra sức khỏe để phát hiện những dấu hiệu bất thường của cơ thể. Quan trọng hơn cả là chú trọng về chế độ dinh dưỡng lành mạnh và khoa học mỗi ngày thông qua những thực đơn ăn uống mỗi ngày.
Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Y học – Vận động NutriHome là một trong những trung tâm dinh dưỡng đầu tiên tại Việt Nam sở hữu quy trình thăm khám, tư vấn và điều trị chuyên sâu về dinh dưỡng theo tiêu chuẩn cao cấp. NutriHome còn sở hữu hệ thống máy móc hiện đại như máy phân tích thành phần cơ thể thế hệ mới, máy siêu âm, máy xét nghiệm vi chất… cùng đội ngũ chuyên gia, bác sĩ giàu kinh nghiệm. Các bệnh nhân đang có vấn đề về tim mạch sẽ nhận được sự tư vấn từ những chuyên gia dinh dưỡng hàng đầu tại Việt Nam. Song song đó, các kỹ sư ở bộ phận tiết chế sẽ xây dựng những thực đơn dinh dưỡng theo hướng cá nhân hóa phù hợp với tình trạng sức khỏe và sở thích ăn uống của người bệnh. Chúng tôi hy vọng rằng mỗi bệnh nhân khi đến NutriHome, sẽ hiểu rằng ăn uống lành mạnh và thân thiện với tim mạch là điều vô cùng dễ dàng và thú vị.
