Đau thần kinh tọa kiêng ăn gì để cải thiện sức khỏe là thắc mắc của nhiều bệnh nhân. Bởi lẽ, tiêu thụ một chế độ dinh dưỡng khoa học là một phần quan trọng trong phác đồ điều trị mà bác sĩ chỉ định cho người bệnh. Vậy, người bị đau dây thần kinh tọa kiêng ăn gì? Làm sao để nhận biết các thực phẩm nên ăn và nên kiêng dành cho đối tượng này? Hãy cùng Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome tìm ra lời giải đáp trong bài viết dưới đây.
Đau thần kinh tọa kiêng ăn gì và nên ăn gì để giảm đau hiệu quả?
Chế độ dinh dưỡng có mối liên hệ trực tiếp đối với tình trạng bệnh lý đau thần kinh tọa. Cụ thể, viêm nhiễm và tổn thương ở dây thần kinh tọa chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra các cơn đau dọc thắt lưng và chi dưới. Trong khi đó, tình trạng sưng viêm, nhiễm trùng nói trên hoàn toàn có thể được cải thiện bởi một chế độ dinh dưỡng khoa học và hợp lý. Vì vậy, để giảm đau và bảo vệ sức khỏe, người bệnh thần kinh tọa nên thay đổi chế độ ăn hàng ngày.
Các loại thực phẩm gây viêm hoặc thúc đẩy tình trạng viêm tiến triển chính là lời giải đáp cho câu hỏi người bị đau dây thần kinh tọa kiêng ăn gì, trong đó bao gồm:
Người bệnh đau thần kinh tọa kiêng ăn gì chứa nhiều muối giúp giảm đau hiệu quả. Bởi lẽ, khi đi vào cơ thể với hàm lượng lớn, muối sẽ gây tích nước, tăng huyết áp, kích thích các bó cơ và mạch máu chèn ép dây thần kinh; từ đó, làm nặng thêm tình trạng viêm nhiễm và khiến các cơn đau diễn ra dai dẳng.
Thực phẩm nhiều dầu mỡ như thức ăn nhanh, đồ ăn chiên rán,… chứa hàm lượng lớn các axit béo bão hoà. Theo nghiên cứu, loại chất béo này có thể làm tăng viêm nhiễm trong cơ thể, kích ứng và làm nặng thêm tình trạng đau thần kinh tọa. Do đó, người mắc bệnh này nên hạn chế tiêu thụ dầu mỡ bão hòa (dưới 22g / ngày) để giảm thiểu rủi ro khiến bệnh chuyển biến xấu.
Người bị đau thần kinh tọa kiêng ăn gì giàu đạm, cụ thể là các loại hải sản như tôm, cua, ghẹ,… Bởi lẽ, đạm khi đi vào cơ thể sẽ sản sinh ra axit uric, từ đó hình thành mảng bám muối urat ở các khớp xương, gây đau xương và thoát vị địa đệm. Theo thời gian, vùng xương bị tổn thương, đặc biệt ở lưng và đĩa đệm, sẽ tạo áp lực lên dây thần kinh tọa, khiến các cơn đau trở nặng và nghiêm trọng hơn.
Các loại thịt đỏ như thịt lợn, thịt bò, thịt dê,… sở hữu hàm lượng cao chất béo bão hoà. Khi hấp thụ vào cơ thể, loại thịt này có thể kích thích viêm, làm tăng tần suất và cường độ của các cơn đau thần kinh tọa, thậm chí làm tăng nguy cơ xơ cứng cột sống nếu tiêu thụ quá nhiều. Vì vậy, người bị đau thần kinh tọa nên cân nhắc khi bổ sung loại thực phẩm này vào thực đơn để hạn chế nguy cơ đối mặt với các rủi ro nói trên.
Thịt đỏ giàu chất béo bão hòa, có thể làm tăng tần suất đau thần kinh tọa
Thành phần chính để bảo quản thực phẩm lên men chính là muối. Vì vậy, các loại thực phẩm lên men như dưa chua, cà pháo,… thường sở hữu hàm lượng muối cao, gây viêm nhiễm và sưng tấy bên trong cơ thể, tạo điều kiện cho các cơn đau thần kinh tọa diễn ra thường xuyên hơn. Vì vậy, người bị đau thần kinh tọa kiêng ăn gì chứa thực phẩm lên men có thể hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả.
Rượu bia có thể cản trở quá trình hấp thụ canxi trong cơ thể, thúc đẩy tình trạng loãng xương cột sống. Khi cột sống bị suy yếu, trọng lực cơ thể sẽ dồn nhiều lên dây thần kinh tọa, khiến các cơn đau dọc thắt lưng và chi dưới diễn ra với tần suất và cường độ cao hơn. Vì vậy, loại bỏ những thức uống này ra khỏi chế độ ăn sẽ là một trong những giải pháp tối ưu, trả lời cho câu hỏi người bị đau thần kinh tọa kiêng ăn gì để cải thiện sức khỏe.
Đau thần kinh tọa kiêng ăn gì chứa thực phẩm chế biến sẵn là nguyên tắc dinh dưỡng đầu tiên thường được các chuyên gia khuyến nghị. Bởi lẽ, thực phẩm chế biến sẵn sở hữu hàm lượng muối cao, khiến các cơn đau thần kinh tọa dễ tái phát và trở nặng. Bên cạnh đó, một số thực phẩm chế biến sẵn như thịt hộp, xúc xích hun khói… cũng chứa lượng lớn các axit béo bão hoà, tạo điều kiện cho viêm nhiễm phát triển trong cơ thể.
Hạn chế đường và chất tạo ngọt trong chế độ ăn sẽ giúp người bệnh giảm thiểu nguy cơ tái phát các cơn đau thần kinh tọa. Bởi lẽ, hấp thụ quá nhiều đường sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm và tổn thương trong cơ thể, đồng thời khiến người bệnh phải đối mặt với nguy cơ cao bị thừa cân, béo phì. Lúc này, áp lực từ cân nặng và các vùng xương bị viêm nhiễm sẽ khiến các cơn đau thần kinh tọa trở nên dai dẳng và nguy hiểm hơn, ẩn chứa nguy cơ tổn thương hệ thần kinh, nhiễm trùng cột sống,…
Vậy người bị đau thần kinh tọa kiêng ăn gì để hạn chế hàm lượng đường trong thực đơn? Bánh kẹo, nước ngọt có ga, trái cây sấy khô thêm đường,… chính là những món ăn ngọt mà bạn nên hạn chế tiêu thụ hoặc loại bỏ hoàn toàn khỏi chế độ ăn hàng ngày.
Người bị đau thần kinh tọa nên kiêng ăn gì chứa nhiều đường và chất tạo ngọt
Dầu hydro hóa là các loại dầu được ép từ các loại thực vật như quả ô liu, đậu phộng, hạt hướng dương,…, sau đó đun ở nhiệt độ cao và bổ sung thành phần hydro khi đạt đến điểm sôi (hydro hóa) để biến chúng trở thành chất béo bão hòa. Quá trình hydro hóa khiến dầu mất đi gần hết các dưỡng chất vốn có và gia tăng hàm lượng chất béo chuyển hóa. Khi hấp thụ vào cơ thể, loại chất béo này sẽ gây ra hiện tượng khó tiêu, thừa cân, béo phì, tạo áp lực lớn lên dây thần kinh tọa.
Vì vậy, bạn nên hạn chế tiêu thụ dầu hydro hóa trong chế độ ăn hàng ngày. Để thực hiện mục tiêu này, người bị đau thần kinh tọa cần kiêng gì được chiên (rán) trong dầu hydro hóa, chẳng hạn như thức ăn nhanh (khoai tây chiên, gà rán…), bánh quy, bánh nướng, bánh ngọt công nghiệp….
Carbohydrate tinh chế từ gạo trắng, bánh mì, bún, phở,… chứa nhiều đường nhưng lại ít chất xơ, vitamin và khoáng chất; do đó, làm tăng viêm nhiễm, tổn thương trong cơ thể. Hạn chế hấp thụ carbohydrate từ các thực phẩm trên sẽ giúp người bị đau thần kinh tọa bảo toàn sức khỏe và giảm thiểu các cơn đau. Thay vào đó, bạn có thể tiêu thụ carbohydrate phức tạp từ các loại ngũ cốc nguyên hạt như: gạo lứt, yến mạch, lúa mạch, diêm mạch,…
Thay vì các loại thực phẩm nêu trên, người bệnh thần kinh tọa nên tăng cường thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, có đặc tính chống viêm và ngăn chặn các chất trung gian gây viêm, như:
Thực phẩm giàu vitamin (A,C, B, D, E, K) và khoáng chất (canxi, magie, kẽm…) có tác dụng trong việc giảm viêm, hỗ trợ hồi phục những tổn thương ở đĩa đệm và cột sống; từ đó, giảm áp lực chèn ép lên dây thần kinh tọa. Cụ thể:
Rau củ quả chứa nhiều vitamin và khoáng chất tốt cho sức khỏe thần kinh tọa
Thơm (dứa) sở hữu hàm lượng lớn enzyme bromelain – một loại enzyme có thuộc tính kháng viêm và chống oxy hóa mạnh mẽ. Theo nghiên cứu, tiêu thụ bromelain trong dứa đã được khuyến cáo như một biện pháp điều trị bổ trợ đối với các bệnh viêm mãn tính và ác tính. Vì vậy, dưỡng chất này hoàn toàn có khả năng khắc phục tình trạng viêm gây tổn thương dây thần kinh tọa, giảm thiểu khả năng các cơn đau tái phát.
Tương tự bromelain, apigenin trong cần tây cũng có tác dụng ức chế hiệu quả viêm nhiễm và các tổn thương do căng thẳng oxy hóa. Dưỡng chất này, kết hợp với hàm lượng lớn chất xơ, vitamin C, E có trong cần tây, cũng giúp bảo vệ người bệnh khỏi cholesterol và chứng thừa cân, béo phì – tác nhân hàng đầu thúc đẩy các cơn đau thần kinh tọa chuyển nặng.
Bông cải xanh chứa sulforaphane – một hợp chất thực vật tự nhiên đặc trưng ở các loại rau họ cải. Đây cũng được chứng minh là có khả năng khám viêm mạch mẽ. Dưỡng chất này có thể kiểm soát các triệu chứng viêm và tổn thương, thậm chí tiêu diệt các tế bào ung thư trong cơ thể. Vì vậy, đối với những hư tổn ở xương khớp và dây thần kinh tọa, việc bổ sung sulforaphane từ bông cải xanh sẽ giúp người bệnh cải thiện tình trạng và giảm đau nhanh chóng.
Nho được biết đến với hàm lượng chất chống oxy hóa dồi dào, bao gồm anthocyanins và resveratrol. Hai dưỡng chất này có khả năng ức chế và thay thế các tế bào viêm nhiễm trong cơ thể, từ đó đẩy nhanh quá trình kháng viêm và phục hồi của người bệnh. Vì vậy, bổ sung nho vào thực đơn hàng ngày sẽ giúp hỗ trợ khắc phục những tổn thương ở dây thần kinh tọa, giảm cường độ và tần suất các cơn đau.
Trà xanh, trà đen, trà ô long đều có tác dụng khám viêm hiệu quả. Trong đó, trà xanh sở hữu khả năng kháng viêm mạnh mẽ hơn cả, do sở hữu hàm lượng lớn EGCG. Vì vậy, để giảm áp lực lên dây thần kinh tọa, bổ sung các loại trà vào thực đơn hàng ngày, đặc biệt là trà xanh, sẽ là phương pháp hỗ trợ tối ưu.
Đậu nành và các sản phẩm từ đậu nành chứa isoflavones, một nhóm hợp chất thực vật có công dụng chống lại vi khuẩn có hại trong cơ thể, hỗ trợ điều trị các bệnh viêm sưng và nhiễm trùng. Do đó, đối với dây thần kinh tọa, hợp chất này có khả năng làm dịu các tổn thương do xương chèn ép, đẩy nhanh quá trình phục hồi và ngăn chặn các cơn đau chuyển biến nặng.
Đậu nành có tác dụng kháng viêm nhờ chứa nhiều isoflavones
Bên cạnh hàm lượng cao chất xơ, các loại rau lá xanh như cải bó xôi, cải canh, cải thìa, cải chíp,… còn chứa magie – khoáng chất có công dụng thúc đẩy quá trình tái tạo thần kinh tọa và giảm viêm. Vì vậy, bổ sung các loại rau trên vào chế độ ăn cho người bị đau thần kinh tọa sẽ giúp bệnh nhân giảm đau hiệu quả và phục hồi nhanh chóng.
Tương tự nho, việt quất cũng chứa các chất chống oxy hóa như anthocyanins và resveratrol, có tác dụng giảm sưng viêm, tổn thương ở dây thần kinh tọa, từ đó cải thiện các cơn đau. Ngoài ra, việt quất còn có công dụng kiểm soát đường huyết tương đối tốt, rất có lợi cho bệnh nhân đau thần kinh tọa do đái tháo đường.
Theo nghiên cứu, quercetin trong hành tây có khả năng chống lại các cơn đau mãn tính, bao gồm cơn đau dọc thắt lưng và chi dưới do tổn thương thần kinh tọa. Cụ thể, dưỡng chất này sẽ ức chế các triệu chứng viêm, căng thẳng oxy hóa, đồng thời điều chỉnh độ dẻo của khớp thần kinh. Nhờ vậy, người bệnh thần kinh tọa có thể kiểm soát cơn đau một cách hiệu quả và lâu dài.
Tương tự cần tây, mùi tây cũng chứa apigenin, giúp chữa lành các tổn thương và viêm nhiễm ở hệ thống dây thần kinh. Ngoài ra, dưỡng chất này còn hỗ trợ ngăn chặn viêm khớp và lupus ban đỏ – hai bệnh lý tự miễn có liên quan trực tiếp đến các cơn đau thần kinh tọa. Do đó, người bị đau thần kinh tọa nên ăn gì chứa nhiều mùi tây, dù chúng được lựa chọn làm nguyên liệu chính hay chỉ là thành phần trang trí.
Nghiên cứu có thấy, các hiện tượng viêm sưng và nhiễm trùng ở cột sống có thể làm giảm hàm lượng lycopene trong cơ thể. Vì vậy, để bảo toàn sức khỏe và chống lại các cơn đau thần kinh tọa, người bệnh nên tăng cường hấp thụ lycopene từ thực đơn hàng ngày. Với hàm lượng dồi dào dưỡng chất kể trên, cà rốt chính là sự lựa chọn tuyệt vời, giải đáp câu hỏi người bị thần kinh tọa nên ăn gì để mau khỏi bệnh.
Các loại hạt như hạt lanh, hạt điều, hạnh nhân, quả óc chó,… sở hữu hàm lượng lớn chất xơ, vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Chúng có tác dụng điều hoà hoạt động của các hệ thống dây thần kinh và cơ xương trong cơ thể, bảo vệ dây thần kinh tọa khỏi hiện tượng chèn ép và tổn thương. Ngoài ra, một số loại hạt như hạt lanh, quả óc chó,… còn giàu axit béo omega-3. Đây là nguồn chất béo có lợi, giúp kháng viêm, hỗ trợ ngăn ngừa bệnh thần kinh tọa trở nặng.
Các loại hạt chứa nhiều omega – 3, có tác dụng hỗ trợ ngăn ngừa bệnh thần kinh tọa trở nặng
Bên cạnh quả óc chó hay hạt lanh, hàm lượng omega-3 trong dầu ô liu nguyên chất cũng tương đối cao. Một nghiên cứu trên các bệnh nhân bị tổn thương hệ thần kinh cho thấy, sau khi bổ sung loại axit béo này thường xuyên, các cơn đau của họ đã có dấu hiệu giảm rõ rệt. Do đó, omega-3 hoàn toàn có tác dụng tốt trong việc kiểm soát các cơn đau thần kinh tọa. Đây cũng là chất béo tốt, có thể thay thế cho các chất béo có hại từ mỡ động vật và dầu ăn hydro hóa.
Gừng là một trong những lựa chọn phù hợp, giải đáp thắc mắc bị thần kinh tọa nên ăn gì để giảm đau. Bởi lẽ, thực phẩm này chứa hàm lượng cao các chất chống oxy hóa (gingerol), vitamin B3 và mangan. Những dưỡng chất này có tác dụng hỗ trợ hoạt động của hệ thần kinh, khắc phục các hiện tượng sưng, viêm, nhiễm trùng. Bạn có thể bổ sung gừng vào thực đơn hàng ngày thông qua các món ăn như cải bẹ xanh gừng, đậu hũ nước gừng, gà kho gừng,…
Nghệ chứa hoạt chất cucumin, có khả năng kháng viêm, làm dịu cơn đau thần kinh tọa bằng cách kiểm soát các tiền tố gây viêm (cytokine) cơ thể. Do đó, bổ sung nghệ vào chế độ ăn sẽ giúp giải thoát người bệnh thần kinh tọa khỏi các cơn đau mãn tính.
Uống đủ nước giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả, ngăn chặn các hiện tượng táo bón, khó tiêu, gây áp lực chèn ép lên cột sống (vùng gần dây thần kinh tọa). Ngoài ra, nước cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì chức năng cơ xương, làm chậm quá trình hao mòn, từ đó giảm thiểu các cơn đau thần kinh tọa do thoái hóa xương khớp.
Cá hồi là nguồn đạm và omega-3 dồi dào, có lợi cho người bệnh thần kinh tọa. Bởi lẽ, hàm lượng chất đạm trong cá hồi có lẫn ít chất béo bão hòa hơn thịt gia súc / gia cầm. Mặt khác, omega-3 lại thuộc loại axit béo tốt (chất béo không bão hòa), có đặc tính kháng viêm và giảm căng thẳng oxy hóa trong cơ thể. Do đó, để cải thiện sức khỏe thần kinh tọa, người bệnh nên luân phiên sử dụng cá hồi làm nguồn thịt chính trong chế độ ăn hàng ngày, bên cạnh thịt lợn, thịt bò, thịt dê,…
Cá hồi mang đến nguồn đạm và chất béo omega-3 dồi dào cho cơ thể
Ngoài lời giải đáp cho thắc mắc đau thần kinh tọa kiêng ăn gì, lưu ý về các hoạt động, thói quen có hại cũng quan trọng không kém. Dưới đây là một số việc mà người bệnh thần kinh tọa không nên làm:
Trong trường hợp bê vác nhẹ hoặc vừa sức, bạn hãy đứng gần vật thể, chân rộng ngang vai, ngồi xổm xuống, cầm vật thể bằng hai tay rồi từ từ siết chặt cơ đùi, cơ mông để đứng lên. Hãy đảm bảo đầu, lưng và mông của bạn thẳng hàng trong quá trình bê vác.
Ngồi sai tư thế trong thời gian dài làm tăng nguy cơ đau thần kinh tọa
Bên cạnh những việc bệnh nhân thần kinh tọa không nên làm, bạn cũng cần ghi nhớ và duy trì một số thói quen tốt để hỗ trợ cải thiện bệnh lý và giảm đau hiệu quả:
Người bệnh đau thần kinh tọa cần tuân thủ chặt chẽ mọi chỉ định từ bác sĩ
Trên đây là lời giải đáp chi tiết cho thắc mắc đau thần kinh tọa kiêng ăn gì từ Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã phần nào trang bị được cho mình các kiến thức cần thiết để lựa chọn được thực phẩm an toàn, phù hợp với tình trạng bệnh hiện tại.
Tóm lại, hiểu rõ đau thần kinh tọa kiêng ăn gì là một phần quan trọng trong phác đồ điều trị bệnh, giúp bạn quản lý bệnh và kiểm soát các biến chứng một cách hiệu quả. Tuy nhiên, xây dựng một chế độ dinh dưỡng khoa học cho người đau thần kinh tọa là một quá trình dài, đòi hỏi sự tư vấn chuyên nghiệp từ bác sĩ. Do đó, nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào liên quan đến đau thần kinh tọa nên ăn gì, hãy liên hệ ngay đến Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome thông qua số hotline 1900 633 599 để được các chuyên gia giải đáp kịp thời. Chúc bạn thật nhiều sức khỏe!