Người thận yếu nên ăn gì để đảm bảo năng lượng và hỗ trợ hệ tiết niệu hoạt động hiệu quả? Theo các chuyên gia dinh dưỡng, thận yếu làm tích tụ độc tố và các chất cặn bã trong cơ thể, gây ra tình trạng mệt mỏi. Lúc này, việc ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm có tác dụng hỗ trợ thận lọc máu sẽ là sự lựa chọn vô cùng phù hợp. Vậy, người thận yếu ăn gì cho khoẻ? Hãy cùng Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome tìm kiếm lời giải đáp trong bài viết dưới đây.
Chế độ dinh dưỡng có ý nghĩa rất quan trọng đối với người bị thận yếu. Cụ thể, khi chức năng thận suy giảm, sự tích tụ độc tố quá mức thường khiến người bệnh đối mặt với nhiều vấn đề sức khoẻ khác nhau như: mệt mỏi, nhiễm độc, suy thận mạn, bệnh tim mạch, bệnh gout,…
Tuy nhiên, người bệnh hoàn toàn có thể giải quyết tình trạng này bằng cách cải thiện chế độ ăn uống khoa học và hợp lý. Về lâu dài, một chế độ dinh dưỡng cân bằng còn giúp thận chữa lành tổn thương và cải thiện chức năng thận hiệu quả.
Đảm bảo năng lượng, dinh dưỡng, đồng thời giữ cân bằng nước và điện giải là “kim chỉ nam” khi xây dựng chế độ ăn cho người thận yếu, cụ thể:
Bên cạnh đó, các thực phẩm giàu chất xơ, vitamin C và chất oxy hoá mạnh cũng được khuyến cáo trong thực đơn cho người thận yếu. Bởi lẽ, những dưỡng chất này khi được hấp thụ đầy đủ sẽ hỗ trợ hệ tiêu hoá, giúp thận làm việc hiệu quả và chữa lành các vết thương trong tế bào thận.
Chế độ dinh dưỡng cho người thận yếu cần ưu tiên ăn nhạt
Để bảo toàn chức năng thận và cải thiện sức khỏe, người bị yếu thận nên ăn gì ít natri, photpho, kali và giàu vitamin C, B, các chất chống oxy hóa, cụ thể:
Người thận yếu nên ăn gì để tránh tích mỡ trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến thận? Câu trả lời chính là các loại cá béo. Cụ thể, các loại cá như cá thu, cá trích, cá mòi, cá hồi sở hữu hàm lượng lớn omega-3 – một loại axit béo tốt thay thế cho chất béo từ thịt đỏ và mỡ động vật. Axit béo này giúp người bệnh kiểm soát được lượng chất béo hấp thụ, hạn chế tích tụ mỡ máu gây áp lực cho thận.
Không những vậy, omega-3 cũng được chứng minh là có khả năng giảm nguy cơ phát triển bệnh lý thận giai đoạn cuối ở người thận yếu. Vì vậy, bổ sung cá béo vào thực đơn sẽ giúp người bệnh kiểm soát tình trạng thận và làm chậm quá trình suy giảm chức năng thận.
Axit béo omega-3 trong cá hồi có tác dụng chống viêm, giúp bảo vệ thận khỏi tổn thương.
Súp lơ sở hữu hàm lượng natri, kali và phốt pho tương đối thấp, rất phù hợp cho người thận yếu. Bên cạnh đó, loại rau này cũng chứa nhiều các chất chống oxy hóa như vitamin C, indole, sulforaphane, có tác dụng bảo vệ thận khỏi tổn thương, viêm nhiễm. Do đó, đây là sự lựa chọn phù hợp cho người yếu thận để bảo toàn chức năng thận và phục hồi nhanh chóng.
Táo rất giàu chất chống oxy hóa như vitamin C, quercetin, catechins, có tác dụng mạnh mẽ trong việc bảo vệ và ngăn ngừa tổn thương ở thận. Trong đó:
Vì vậy, người có các triệu chứng yếu thận nên bổ sung loại quả này vào thực đơn để bảo vệ thận khỏi những biến chứng nguy hiểm nêu trên.
Táo có chứa pectin và quercetin có khả năng giảm viêm và ngăn ngừa sỏi thận.
Người thận yếu nên ăn gì để hấp thụ protein chất lượng cao? Chắc chắn, lòng trắng trứng sẽ là câu trả lời phù hợp. Đây chính là nguồn protein chất lượng cao dồi dào với đủ 9 loại axit amin cần thiết. Đối với người thận yếu, bổ sung thực phẩm này vào thực đơn sẽ giúp cơ thể hấp thụ đủ axit amin, duy trì khả năng miễn dịch. Trong khi đó, lượng protein tổng thể hàng ngày vẫn được kiểm soát chặt chẽ.
Lòng trắng trứng chứa nhiều protein chất lượng cao tốt cho thận
Kaempferol và apigenin trong bắp cải là hai hợp chất chống oxy hoá thuộc nhóm flavonoids, có khả năng đẩy lùi ung thư biểu mô thận thông qua cơ chế kháng viêm. Ngoài ra, loại rau này cũng chứa nhiều chất xơ, giúp cải thiện hệ tiêu hoá và giảm tải áp lực cho hoạt động của thận. Vì vậy, đây sẽ là một trong những thực phẩm tốt cho thận yếu, hỗ trợ người bệnh bảo toàn chức năng của cơ quan này và tránh các biến chứng nguy hiểm.
Ớt chuông đỏ chứa vitamin A và B6, có tác dụng điều hòa lượng oxalat trong nước tiểu, tránh hình thành sỏi thận. Trong khi đó, folate trong loại rau này lại có khả năng ngăn chặn suy thận mạn chuyển biến xấu. Ngoài ra, lycopene và vitamin C cũng giúp bảo vệ thận khỏi viêm nhiễm và tổn thương do căng thẳng oxy hoá. Do đó, ớt chuông đỏ có công dụng mạnh mẽ trong việc duy trì và phục hồi sức khoẻ của người thận yếu.
Ớt chuông đỏ chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin C và vitamin A, giúp bảo vệ thận khỏi tác hại của các gốc tự do.
Việt quất xanh, việt quất đen, mâm xôi… được biết đến với hàm lượng cao các chất chống oxy hoá như axit ellagic, anthocyanins và resveratrol. Những hợp chất này đều có khả năng bảo vệ và cải thiện chức năng thận hiệu quả, ngăn chặn các biến chứng do thận yếu như thận nhiễm độc, suy thận mạn, ung thư biểu mô, tế bào thận,… Vì vậy, các loại quả mọng sẽ là lựa chọn phù hợp, trả lời cho câu hỏi người thận yếu nên ăn gì để bảo vệ và cải thiện chức năng thận.
Mâm xôi chứa nhiều chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ thận khỏi các tổn thương.
Dưa hấu sở hữu hàm lượng nước lên đến 92% và rất nhiều chất chống oxy hóa như vitamin C, beta carotene, and lycopene. Loại quả này vừa có tác dụng thanh nhiệt giải độc, hỗ trợ chức năng thận, vừa giúp cơ quan này chữa lành các tổn thương và phục hồi hiệu quả. Vì vậy, dưa hấu và các thức uống từ dưa hấu sẽ là sự lựa chọn tuyệt vời cho thắc mắc người thận yếu nên ăn uống gì để cải thiện sức khỏe.
Dưa hấu chứa nhiều nước, giúp lợi tiểu, thải độc cho thận.
Củ cải trắng rất giàu chất xơ, vitamin C, và folate, song lại chứa ít kali, phốt pho và natri. Vì vậy, đây là loại củ an toàn và có lợi cho người thận yếu. Bên cạnh đó, nhờ vị ngọt tự nhiên, củ cải cũng có thể thay thế cho đường tinh luyện trong các món súp, nước dùng, giúp giảm nguy cơ tiểu đường ở người bệnh.
Củ cải trắng chứa ít natri, kali và phốt pho nên rất an toàn đối với người bệnh thận yếu
Allicin trong tỏi đã được chứng minh là có tác dụng tuyệt vời trong việc hạ đường huyết, chống viêm nhiễm, căng thẳng oxy hóa và bảo vệ thận. Ăn tỏi thường xuyên không chỉ giúp tăng cường chức năng thận mà còn giúp thận tránh khỏi các tác nhân gây hại như oxy hóa, gốc tự do, độc tố. Vì vậy, đây là một trong những thực phẩm không thể thiếu trong danh sách người thận yếu ăn gì để phục hồi hiệu quả.
Tỏi cũng giúp giảm huyết áp, một yếu tố nguy cơ của bệnh thận.
Hàm lượng quercetin, anthocyanins và resveratrol trong nho đỏ tương đối cao. Đây là những chất chống oxy hóa mạnh, có tác dụng bảo vệ và chữa lành các tổn thương ở thận, cũng như các cơ quan khác trong cơ thể. Do đó, bổ sung nho đỏ trong thực đơn cho người thận yếu sẽ hỗ trợ người bệnh cải thiện chức năng của cơ quan này và đẩy nhanh quá trình phục hồi.
Nho chứa resveratrol, một hợp chất chống viêm có tác dụng bảo vệ thận khỏi các tổn thương.
Dầu ô liu là một nguồn omega-3 dồi dào, giúp hỗ trợ chống viêm, bảo toàn chức năng thận hiệu quả. Ngoài ra, thực phẩm này cũng chứa các chất chống oxy hoá như polyphenols, axit oleic. Vì vậy, sử dụng dầu ô liu trong chế độ dinh dưỡng có thể thúc đẩy quá trình chữa lành của thận, giúp thận hoạt động trong trạng thái tối ưu nhất.
Bưởi là nguồn cung cấp chất xơ và vitamin C dồi dào. Loại quả này có tác dụng chữa lành các tổn thương do căng thẳng oxy hóa, gốc tự do, giúp thận hoạt động trơn tru. Vì vậy, bổ sung bưởi trong thực đơn cho người thận yếu sẽ là lựa chọn phù hợp giúp duy trì sức khỏe thận và phòng tránh cách bệnh lý mạn tính.
Bưởi chứa nhiều vitamin C, giúp tăng cường hệ miễn dịch và bảo vệ thận khỏi các tác nhân gây hại.
Dứa chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho thận và hệ tiêu hoá như mangan, magie, vitamin B1, vitamin C, bromelain,… Do đó, loại trái cây này có khả năng thanh lọc và chống viêm cho thận hiệu quả. Ngoài ra, enzyme bromelain còn có tác dụng hoà tan canxi oxalate trong cơ thể, ngăn ngừa hình thành sỏi thận. Vì vậy, ăn dứa thường xuyên sẽ giúp thận được thanh lọc và duy trì trạng thái tối ưu.
Đậu cove chứa nhiều chất xơ, ít chất béo xấu và cholesterol. Ngoài ra, loại rau này còn chứa phytate – một hợp chất có tác dụng ngăn ngừa sỏi thận bằng cách hoà tan các tinh thể canxi oxalat trong đường tiết niệu. Do đó, đây là thực phẩm phù hợp cho người thân yếu cải thiện chức năng thận và chức năng tiêu hoá, đồng thời tránh các bệnh lý nguy hiểm.
Đậu cove chứa nhiều phytate, giúp kiềm hóa nước tiểu và ngăn ngừa sỏi thận hình thành
Tương tự đậu cove, cà tím chứa ít chất béo xấu, cholesterol và kali, song lại rất giàu chất xơ và các chất chống oxy hóa như vitamin C, anthocyanins. Vì vậy, đây là thực phẩm không thể trong danh sách người thận yếu nên ăn gì, giúp người bệnh hấp thụ đủ các dưỡng chất có lợi, duy trì trạng thái hoạt động tích cực của thận.
Các loại rau lá xanh đậm như cải xoăn, cải ngọt, cải chíp là thực phẩm có lợi cho thận, giúp bệnh nhân duy trì sức khỏe và chức năng của cơ quan này. Bởi lẽ, chúng thường giàu folate – một dưỡng chất có tác dụng hỗ trợ hệ tiêu hoá, làm giảm áp lực lên chức năng thận. Về mặt lâu dài, những loại rau này có thể giúp thận phục hồi nhanh chóng khỏi các tổn thương và viêm nhiễm.
Rau xanh chứa nhiều chất chống oxy hóa, vitamin và khoáng chất, có lợi cho sức khỏe tổng thể
Hành tây chứa nhiều các chất chống oxy hóa, đặc biệt là quercetin, có công dụng kiểm soát độc tố trong thận, bảo vệ thận khỏi xơ hoá và sưng viêm. Ngoài ra, hàm lượng natri trong loại củ này cũng tương đối thấp. Do đó, trả lời câu hỏi người thận yếu nên ăn gì thay thế muối, hành tây sẽ là sự lựa chọn hoàn hảo giúp các món ăn tăng thêm hương vị.
Người bị thận yếu không nên ăn gì chứa nhiều natri, photpho, kali, canxi, cholesterol, axit uric, oxalat,… để tránh gây quá tải cho chức năng thận và hạn chế tích tụ chất thải trong cơ thể:
Các loại thịt chế biến sẵn sở hữu hàm lượng natri rất cao. Cụ thể, 100 g thịt đóng hộp có thể cung cấp tới 1314 mg natri, chiếm gần 2/3 giá trị natri khuyến cáo hàng ngày. Do đó, để hạn chế tích tụ khoáng chất này trong cơ thể dẫn đến mất cân bằng điện giải, người thận yếu nên hạn chế tối đa các loại thịt chế biến sẵn.
Bên cạnh hàm lượng natri cao, các loại đồ ăn liền, đóng hộp còn chứa nhiều chất bảo quản có hại cho cơ thể như natri benzoat, sulfite. Khi các hợp chất này được hấp thụ vào cơ thể, thận sẽ phải làm việc quá sức để đào thải chúng ra bên ngoài, làm trầm trọng thêm các tổn thương trong thận. Theo thời gian, chức năng thận sẽ suy yếu dần, dẫn đến các bệnh lý, biến chứng như suy thận mạn, ung thư biểu mô tế bào thận,…
Người bệnh thận yếu cần kiêng đồ hộp vì chúng chứa nhiều muối natri
Các loại hạt rang muối chứa hàm lượng cao natri, kali và phốt pho. Đây là những khoáng chất cần phải hạn chế đối với người bị thận yếu. Bởi lẽ, nếu chúng tích tụ nhiều trong máu, người bệnh có thể đối mặt với các vấn đề như mất cân bằng điện giải, huyết áp cao, giòn xương,… Bên cạnh đó, hàm lượng lớn oxalat trong các loại hạt này cũng tiềm ẩn nguy cơ hình thành sỏi thận, khiến chức năng của thận suy giảm nhanh chóng.
Trái cây khô chứa hàm lượng đường cao gấp nhiều lần trái cây tươi. Vì vậy, hấp thụ thực phẩm này thường xuyên có thể khiến người thận yếu mắc các bệnh lý như tiểu đường, huyết áp cao. Các bệnh lý này sẽ cản trở quá trình phục hồi của thận, thậm chí khiến chức năng thận suy giảm dần theo thời gian.
Rau củ ngâm chua chứa rất nhiều natri và kali. Hai khoáng chất này khi tích tụ trong cơ thể có khả năng gây ra tình trạng tăng huyết áp, phù nề, rối loạn nhịp tim, giòn xương, thậm chí là tử vong ở người thận yếu. Do đó, đây sẽ là loại thực phẩm bạn nên hạn chế tối đa trong chế độ ăn cho người yếu thận.
Caffeine trong trà và cà phê có khả năng làm tăng huyết áp, khiến thận hoạt động quá tải. Trong khi đó, hàm lượng fructose trong đồ uống có ga lại cản trở quá trình chuyển hóa purin, gây tích tụ axit uric trong máu. Tiêu thụ các loại đồ uống này thường xuyên có thể dẫn đến tình trạng suy thận mạn, rối loạn chuyển hoá, bệnh tiểu đường,…
Người suy thận nên kiêng một số loại hải sản như cua, cá sú vàng, cá cơm, sò,… Bởi lẽ, hàm lượng kali và phốt pho trong các thực phẩm này tương đối cao. Đồng thời, chúng cũng chứa nhiều purin – một hợp chất tự nhiên có khả năng tạo axit uric trong cơ thể. Đối với người bệnh suy thận, hợp chất này cần được hạn chế để tránh tăng uric máu.
Hàm lượng dinh dưỡng chủ yếu trong nội tạng động vật là đạm và chất béo bão hòa. Việc ăn loại thực phẩm này có thể làm tăng axit uric máu và cholesterol trong cơ thể, dẫn đến bệnh sỏi thận, gout, bệnh tim mạch ở người thận yếu. Vì vậy, giải pháp tốt nhất để bệnh nhân duy trì thể trạng khỏe mạnh là hạn chế nội tạng động vật trong thực đơn hàng ngày.
Người bệnh thận yếu không nên ăn nội tạng động vật vì nguy cơ tăng axit uric máu
Do người thận yếu nên ưu tiên thực phẩm nhạt, ít natri, nước mắm và các gia vị mặn như hạt nêm, muối ăn, bột canh,… nên được hạn chế tối đa. Thay vào đó, người bệnh có thể sử dụng tỏi, hành tây, thì là, quế, gừng, rau mùi,… để tăng thêm hương vị cho món ăn.
Cồn hay methanol trong thức uống có cồn chứa độc tính rất cao và có khả năng hủy hoại các tế bào trong cơ thể. Hợp chất này sẽ gây cản trở quá trình phục hồi của thận, thậm chí khiến chức năng thận suy giảm trầm trọng. Vì vậy, người thận yếu nên loại bỏ hoàn toàn thức uống có cồn ra khỏi chế độ ăn hàng ngày.
Bên cạnh một chế độ ăn cân bằng dinh dưỡng, thỏa mãn câu hỏi người thận nên yếu ăn gì, bạn cũng cần xây dựng một lối sống lành mạnh để cải thiện chức năng thận ngay tại nhà:
Người bệnh thận yếu chỉ nên sử dụng thuốc và thực phẩm chức năng khi nhận được chỉ định từ bác sĩ
Trên đây là những thông tin trả lời cho câu hỏi người thận yếu nên ăn uống gì. Hy vọng, bạn đã tham khảo được một số thực phẩm tốt cho thận yếu để xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng, hợp lý.
Để bảo toàn chức năng thận và tránh các bệnh lý nguy hiểm, một thực đơn cân bằng dinh dưỡng và ăn uống khoa học luôn là giải pháp tối ưu. Do đó, người bệnh cần xây dựng chế độ ăn hợp lý và trả lời được câu hỏi yếu thận nên ăn gì. Với danh sách 18 loại thực phẩm nên ăn và 10 món ăn nên kiêng, Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome hy vọng bạn đã có thêm nguồn tham khảo và ý tưởng cho thực đơn bổ thận hàng ngày. Nếu mong muốn tìm hiểu thêm về người thận yếu nên ăn gì cho khỏe, bạn có thể liên hệ với chúng tôi để được tư vấn chi tiết.