Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Đối với người bệnh ung thư gan, thắc mắc ung thư gan kiêng ăn gì đã trở thành một nỗi băn khoăn thường trực bởi nó gây khó khăn trong việc lựa chọn thực phẩm tiêu thụ hàng ngày. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, việc kiểm soát chế độ ăn uống có thể hỗ trợ công tác điều trị cho bệnh nhân ung thư gan rất hữu hiệu. Vậy, người bệnh ung thư gan nên kiêng ăn gì? Ngay trong bài viết sau, Trung tâm Dinh dưỡng Nutrihome giới thiệu một số loại thực phẩm mà người bệnh ung thư gan cần tránh trước, trong và sau quá trình điều trị bệnh, từ đó, giúp bạn đưa ra được những sự lựa chọn đúng đắn cho sức khỏe của mình.
Ung thư gan kiêng ăn gì giúp tăng cường hiệu quả điều trị bệnh?
Ung thư gan là một loại bệnh nghiêm trọng, có thể đe dọa đến tính mạng người bệnh. Việc chữa trị bệnh ung thư gan là một quá trình kéo dài, phức tạp và đòi hỏi người bệnh phải có một sự chăm sóc toàn diện, bao gồm cả việc kiểm soát chất lượng và số lượng thức ăn mà người ấy tiêu thụ. Nhìn chung, người bệnh ung thư gan cần kiêng một số thực phẩm vì:
Cuối cùng, trong quá trình điều trị ung thư gan, người bệnh thường dễ bị táo bón, tiêu chảy, buồn nôn, nôn mửa và loét miệng do suy nhược chức năng gan. Do đó, việc xây dựng một chế độ ăn kiêng chuyên biệt cho người bệnh ung thư gan là điều cần thiết để làm giảm các triệu chứng đã có. Vậy người bệnh ung thư gan kiêng ăn gì, tại sao cần kiêng những thực phẩm đó?
Người bệnh ung thư gan cần kiêng tất cả những loại các thực phẩm khiến gan phải làm việc nhiều hơn hoặc gián tiếp thúc đẩy tiến trình ung thư diễn ra nhanh hơn. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, người bệnh ung thư gan nên kiêng ăn gì chứa nhiều:
Rượu bia là câu trả lời đầu tiên mà các chuyên dinh dưỡng nghĩ đến khi được hỏi “ung thư gan kiêng ăn gì?”. Bởi lẽ, vào cơ thể, rượu bia có thể gây tổn hại gan bằng cách tăng cường quá trình oxy hóa và kích thích các phản ứng viêm. Mặt khác, lượng cồn trong rượu bia sau khi tiêu thụ, có thể được cơ thể chuyển hóa thành acetaldehyde – một độc chất có thể dẫn đến sự hủy hoại tử của tế bào gan khỏe mạnh, làm suy giảm chức năng gan.
Rượu bia là chất kịch độc đối với gan mà người bệnh cần tránh xa
Người bệnh ung thư gan nên hạn chế thức ăn chứa nhiều chất béo bão hòa (SFA), chẳng hạn như mỡ động vật, vì các chất này khiến gan tích tụ cholesterol và triglyceride quá mức, gây viêm gan, xơ hóa gan, đồng thời cản trở khả năng lọc độc tố của gan, từ đó làm tăng nguy cơ phát triển của tế bào ung thư.
Nhiều nghiên cứu cho thấy, hấp thụ lượng SFA trong chế độ ăn uống càng nhiều thì nguy cơ ung thư gan càng cao. Do đó, nếu người bệnh ung thư gan thắc mắc, chưa biết ung thư gan kiêng ăn gì thì tốt nhất là nên kiêng cữ tuyệt đối các loại thức ăn chứa nhiều dầu mỡ, chẳng hạn như: thịt đỏ, thức ăn nhanh, đồ ăn đường phố hay các món chiên ngập dầu.
Đường không phải là nguyên nhân gây ung thư gan. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia dinh dưỡng khuyên người bệnh ung thư gan kiêng ăn gì chứa nhiều đường vì các nguy cơ sau:
Gia vị cay nóng hoàn toàn không ảnh hưởng tiêu cực đến khối u tại gan mà chúng lại kích thích niêm mạc của miệng, lưỡi và dạ dày. Trong khi đó, người bệnh ung thư gan, trong thời gian điều trị bệnh, rất dễ bị loét miệng và rối loạn tiêu hóa do phải uống nhiều thuốc. Việc ăn thực phẩm cay nóng sẽ gây nên nhiều triệu chứng tiêu cực ở miệng và dạ dày của bệnh nhân. Vì thế, người bệnh ung thư gan kiêng ăn gì chứa nhiều gia vị cay nóng để có được nhiều trải nghiệm dễ chịu hơn trong thời gian điều trị bệnh.
Đồ ăn chứa nhiều gia vị cay nóng dễ gây rối loạn tiêu hóa và nhiệt miệng
Một nghiên cứu kéo dài gần 13 năm đã chỉ ra rằng, tiêu thụ muối càng nhiều thì nguy cơ ung thư gan càng cao, đặc biệt là khi kết hợp với tình trạng tăng huyết áp. Cụ thể, so với nhóm không tăng huyết áp và tiêu thụ muối thấp thì:
Do đó, việc giảm tiêu thụ muối có thể giúp phòng ngừa và kiểm soát mức độ nghiêm trọng của bệnh ung thư gan, đặc biệt là đối với người bệnh ung thư gan có thêm bệnh lý nền là tăng huyết áp.
Người bệnh ung thư gan nên hạn chế ăn carb tinh chế (tinh bột nhanh) vì loại thức ăn này làm tăng nguy cơ mắc bệnh gan nhiễm mỡ, từ đó kích thích khối ung thư gan tiến triển nhanh hơn. Theo nghiên cứu, những người bệnh gan nhiễm mỡ có nguy cơ mắc ung thư gan cao hơn gấp 10.5 lần những người khỏe mạnh.
Do đó, một khi đã mắc ung thư gan, bạn nên tuyệt đối tránh xa carb tinh chế (gạo trắng, cơm, bún, phở, hủ tiếu, bánh mì, v.vv…) và nên thay bằng carb phức hợp, chẳng hạn như gạo lứt, lúa mì, lúa mạch, yến mạch, ngũ cốc nguyên cám, các loại hạt và đậu,… để ngăn chặn mọi biến chứng xấu có thể xảy ra.
Thịt đỏ là bất kỳ loại thịt nào từ động vật có vú, bao gồm: thịt bò, thịt bê, thịt cừu và thịt lợn. Người bệnh ung thư gan không nên ăn nhiều thịt đỏ vì:
Do đó, Viện Nghiên cứu Ung thư Hoa kỳ khuyến cáo, người bệnh ung thư gan không nên ăn quá 510g thịt đỏ / tuần, đồng thời mỗi phần ăn không nên ăn quá 85g thịt để tránh làm tăng nguy cơ khiến bệnh ung thư tiến triển nặng hơn
Người bệnh ung thư gan không nên ăn quá 510g thịt đỏ mỗi tuần
Thực phẩm lên men chứa nhiều men vi sinh (probiotic) giúp tăng cường lợi khuẩn trong đường ruột, nhưng nếu không được kiểm soát chất lượng, chúng cũng có thể chứa vi khuẩn gây hại. Không những thế, thực phẩm muối chua, lên men thường chứa nhiều muối natri, làm gia tăng sự tích nước ở gan, ảnh hưởng xấu đến quá trình điều trị ung thư nếu ăn quá nhiều.
Người bệnh ung thư gan không nên ăn gì chứa nhiều thịt tái, thịt sống hoặc trứng lòng đào vì chúng chứa nhiều vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm, chẳng hạn như khuẩn Listeria, Toxoplasma, Salmonella, E.coli. Nếu không may ăn phải các loại thực phẩm này, bạn sẽ thường xuyên bị tiêu chảy, đau bụng, nôn mửa và nghiêm trọng hơn là nhiễm trùng máu, nhiễm trùng gan, khiến bệnh ung thư gan trở nặng hơn.
Người bệnh ung thư gan nên tránh thức ăn nhanh và đồ ăn đóng hộp vì chúng thường chứa nhiều đường, muối, chất béo bão hòa, cholesterol, trans fat, chất điều vị, bột ngọt, phẩm màu, chất bảo quản, v.vv… Tất cả đều có thể gây tổn hại cho sức khỏe tổng thể và chức năng gan, đặc biệt là khi gan đang bị ung thư – một tình trạng bệnh khiến chức năng gan bị suy yếu rất nhiều.
Ung thư gan làm suy yếu chức năng xử lý và loại bỏ độc tố của cơ thể. Trong khi đó, các sản phẩm sữa và phô mai chưa tiệt trùng có thể chứa vi khuẩn, vi-rút mà cơ thể khó khăn trong việc loại bỏ.
Hơn nữa, sữa và phô mai chưa tiệt trùng thường chứa nhiều chất béo bão hòa, dễ kích thích phản ứng viêm và tích lũy mỡ thừa trong gan, từ đó làm tăng thêm gánh nặng chuyển hóa và khiến bệnh ung thư trở nặng. Do đó, người bị ung thư gan nên kiêng ăn gì chứa nhiều sữa và phô mai chưa tiệt trùng để bảo vệ sức khỏe toàn diện.
Sữa chưa tiệt trùng chứa nhiều vi khuẩn gây nhiễm trùng gan
Ung thư gan ảnh hưởng đến chức năng của gan – cơ quan chính giúp hệ tiêu hóa chuyển hóa chất dinh dưỡng. Thức ăn cứng và khó tiêu hóa yêu cầu nhiều công sức của hệ thống tiêu hóa, bao gồm gan, để phân giải chúng thành dạng dễ hấp thụ.
Khi gan bị ung thư, khả năng tiết dịch mật tiêu hóa bị hạn chế, nên ăn những thức ăn cứng có thể khiến hệ tiêu hóa bị “quả tải”. Do đó, người bệnh ung thư gan chỉ nên ăn các loại thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cháo, súp, và canh rau củ nấu mềm. Điều này giúp giảm tải áp lực tiêu hóa cho gan, hỗ trợ điều trị bệnh ung thư hiệu quả.
Ngoài việc quan tâm đến câu hỏi ung thư gan kiêng ăn gì, uống thuốc và điều trị theo phác đồ của bác sĩ, người bệnh ung thư gan cần kiêng 7 thói quen xấu sau để tránh làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn:
Người bệnh ung thư gan tuyệt đối không nên nhịn ăn bởi lẽ, nhu cầu năng lượng ở bệnh nhân ung thư là rất cao. Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, người bệnh ung thư gan thường xuyên bị nôn mửa, tiêu chảy dẫn đến mất nước, mất chất. Do đó, người bệnh vẫn cần dung nạp đầy đủ 30 – 35 calo / kg trọng lượng cơ thể / ngày nhằm giúp gan có đủ năng lượng và dưỡng chất chống chọi lại với bệnh tật.
Căng thẳng tâm lý (stress) quá mức có thể gây ra các phản ứng cơ thể tiêu cực, như làm tăng huyết áp, tăng tích tụ cholesterol trong gan và làm suy yếu hệ thống miễn dịch. Không những thế, stress còn làm bệnh nhân ăn uống thiếu điều độ, mất ngủ, từ đó làm suy giảm sức khỏe tổng thể, khả năng đối phó với bệnh và quá trình hồi phục sau các liệu pháp điều trị. Thế nên, giữ cho tâm trạng thư giãn là đặc biệt quan trọng với người mắc ung thư gan.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Ngăn ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), khói thuốc lá chứa hơn 7000 hóa chất khác nhau. Trong đó, có ít nhất 70 hợp chất được biết là có khả năng gây ung thư trực tiếp. Nghiêm trọng hơn, hút thuốc không chỉ gây ung thư mà nó còn có thể ảnh hưởng đến việc điều trị ung thư.
Theo đó, những người tiếp tục hút thuốc sau khi được chẩn đoán mắc bệnh ung thư gan có nguy cơ mắc các bệnh ung thư khác. Điều này làm tăng tỷ lệ tử vong trong tương lai của người bệnh. Do đó, người bệnh ung thư gan cần tuyệt đối tránh xa việc hít khói thuốc hoặc tử bỏ việc hút thuốc để tăng thêm tiên lượng sống cho bản thân.
Người bệnh ung thư gan cần tuyệt đối tránh xa việc hút thuốc
Khi thiếu ngủ hoặc thức khuya, cơ thể bị rối loạn nhịp sinh học, khiến hệ miễn dịch suy yếu và làm giảm khả năng chống lại các tế bào ung thư. Hơn nữa, mất ngủ cũng gây ra tình trạng căng thẳng tâm lý, làm suy giảm chức năng gan và thậm chí tăng cường sự phát triển của tế bào ung thư. Do đó, bệnh nhân ung thư gan nên duy trì một lịch trình ngủ đầy đủ ít nhất 7 tiếng mỗi ngày để hỗ trợ quá trình điều trị bệnh diễn ra tốt nhất có thể.
Ung thư gan là một bệnh lý nghiêm trọng, đòi hỏi người bệnh phải tuân theo phác đồ điều trị một cách nghiêm ngặt. Một số loại thuốc cổ truyền như thuốc Nam, thuốc Bắc, thuốc thảo mộc Đông y hay thực phẩm chức năng,… đều có thể gây ra tác dụng phụ hoặc tương tác không mong muốn với các loại thuốc khác trong phác đồ điều trị, đồng thời cũng có thể gây áp lực lên gan.
Hơn nữa, một số loại thực phẩm chức năng có thể không chứa đủ hoạt chất cần thiết hoặc ngược lại, có thể chứa quá liều dưỡng chất. Trong cả 2 trường hợp, việc tiêu thụ thực phẩm chức năng sai liều lượng đều không tốt cho gan. Do đó, trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc hoặc thực phẩm chức năng nào, bệnh nhân ung thư gan nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để tránh “tiền mất tật mang”.
Nghiên cứu cho thấy, tập thể dục cường độ cao quá mức có thể làm tổn thương hệ thống miễn dịch, từ đó cản trở quá trình điều trị và phục hồi ở bệnh nhân ung thư. Không những thế, vận động quá mức có thể khiến gan phải làm việc “vất vả” hơn để kịp cung cấp năng lượng cho cơ thể, từ đó làm tăng nguy cơ tổn thương gan. Do đó, người bệnh ung thư gan chỉ cần duy trì một lịch trình vận động vừa phải, tuân theo chỉ định của bác sĩ để cải thiện tình trạng sức khỏe của mình.
Tia cực tím (UV) có thể gây tổn thương tế bào da, làm tăng nguy cơ ung thư da. Đối với người bệnh ung thư gan, hệ thống miễn dịch của họ thường bị suy yếu do bệnh lý và điều trị, làm cho làn da dễ bị tổn thương hơn từ tia UV. Hơn nữa, một số loại thuốc chống ung thư có thể làm tăng độ nhạy cảm của da đối với tia UV, gây ra các phản ứng tổn thương da nghiêm trọng. Do đó, người bệnh ung thư gan nên hạn chế tiếp xúc với tia UV để bảo vệ da của họ và hạn chế nguy cơ phát triển thêm các loại ung thư khác.
Tiếp xúc với ánh nắng quá mức làm tăng nguy cơ ung thư da ở người bệnh ung thư gan
Chế độ ăn uống, sinh hoạt và vận động đều đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc hỗ trợ và nâng cao hiệu quả điều trị bệnh ung thư gan. Dưới đây là một số lưu ý mà người bệnh ung thư gan cần tuân thủ để tăng cường hiệu quả điều trị bệnh và ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm khác:
Người bệnh ung thư gan cần tuyệt đối tuân thủ nghiêm ngặt theo phác đồ điều trị của bác sĩ
Xem thêm:
Trên đây là những thông tin quan trọng mà người bệnh gan cần lưu ý trong quá trình điều trị bệnh. Hy vọng thông qua bài viết, bạn đã biết được ung thư gan nên kiêng gì và tránh tiêu thụ phải các loại thực phẩm này để giúp gan nhanh chóng hồi phục. Dẫu biết rằng việc chọn lựa thực phẩm trong khi đối mặt với ung thư gan không phải lúc nào cũng dễ dàng, nhưng bạn hãy nhớ rằng mỗi thay đổi nhỏ mà bạn thực hiện đều có thể tạo ra sự khác biệt to lớn cho sức khỏe.
Cuối cùng, bạn cần biết rằng mỗi người đều có một nhu cầu dinh dưỡng riêng, vì vậy đừng ngần ngại trao đổi với bác sĩ để hiểu rõ ung thư gan kiêng ăn gì thì tốt nhất cho sức khỏe của bạn, qua đó xây dựng được một chế độ ăn uống phù hợp nhất với thể trạng, giúp bạn chiến thắng trong “cuộc chiến” chống lại ung thư gan.
