Mở cửa 7h30 - 17h00 / T2 - CN xuyên trưa
Nhắc đến chứng rối loạn ăn uống ở trẻ nhỏ, bác sĩ luôn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát hiện và phòng ngừa từ sớm. Bố mẹ cần hiểu rõ và nhận biết được những biểu hiện của trẻ 10 tháng biếng ăn để cải thiện kịp thời. Việc khắc phục tình trạng biếng ăn sớm có thể thúc đẩy cơ thể trẻ hấp thu dinh dưỡng hiệu quả, đảm bảo trẻ phát triển tối ưu ở mỗi giai đoạn, đồng thời ngăn ngừa các nguy cơ thấp bé, còi xương và suy dinh dưỡng.
Trẻ 10 tháng biếng ăn do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó chủ yếu là do sự thay đổi thói quen ăn uống. Bố mẹ có thể phát hiện từ sớm khi theo dõi trẻ xuất hiện những biểu hiện sau:
Trẻ 10 tháng biếng ăn phải làm sao?
Nếu trẻ 10 tháng tuổi biếng ăn, cơ thể trẻ có thể tự phục hồi dù trẻ tăng cân chậm nếu vì nguyên nhân biếng ăn sinh lý. Ngược lại, nếu tình trạng chậm tăng cân hoặc trẻ chững cân từ 3 tháng trở lên, bố mẹ cần tích cực theo dõi trẻ. Trẻ không tăng cân hoặc tăng cân chậm có thể là biểu hiện của những bệnh lý khác như còi xương, suy dinh dưỡng, hoặc chứng rối loạn ăn uống. Lúc này, cơ thể trẻ không thể tự phục hồi mà cần can thiệp bằng biện pháp điều trị phù hợp.
Nguyên nhân trẻ biếng ăn vô cùng đa dạng. Trong đó, có thể kể đến một số tác nhân chính khiến bé 10 tháng biếng ăn sau:
Tùy vào sở thích, thói quen cá nhân mà mỗi trẻ có phương thức ăn dặm phù hợp tương tự. Bố mẹ nên chú ý quan sát trẻ trong thời gian chuyển đổi sang ăn dặm. Nếu trẻ có biểu hiện không phù hợp, bố mẹ nên đối phương thức ăn dặm khác.
Bên cạnh đó, thực đơn ăn dặm của trẻ cũng có thể là tác nhân chính khiến trẻ 10 tháng tuổi biếng ăn. Bố mẹ nên lựa chọn loại món ăn yêu thích của trẻ. Nếu muốn cho trẻ thử loại thực phẩm mới, bố mẹ nên cho ăn từ hàm lượng nhỏ trước sau đó tăng dần số lượng.
Biếng ăn sinh lý là hiện tượng phổ biến ở trẻ nhỏ mỗi khi trẻ học những kỹ năng mới. Hiện tượng biếng ăn sinh lý có thể tự chấm dứt, do đó bố mẹ chỉ cần chờ đợi đến khi trẻ quen thuộc hoàn toàn với những thay đổi mới. Sau khi biếng ăn sinh lý ngừng, khẩu vị của trẻ sẽ khôi phục bình thường.
Lựa chọn thực đơn không phù hợp, dinh dưỡng thiếu cân bằng kết hợp với chế độ sinh hoạt không lành mạnh có thể dẫn đến hiện tượng trẻ 10 tháng biếng ăn. Phần lớn nguyên nhân dẫn đến tình trạng này do cách chăm sóc của bố mẹ thiếu khoa học.
Bên cạnh đó, một số bố mẹ cho trẻ ăn nhiều đồ ăn vặt khiến trẻ không muốn ăn thêm thức ăn khác ngay cả khi đã đến giờ ăn.
Bé 10 tháng lười ăn có thể bởi nguyên nhân bệnh lý, đặc biệt là những bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa như táo bón, loạn khuẩn đường ruột, tiêu chảy,… thường gọi là biếng ăn bệnh lý ở trẻ. Những bệnh lý này làm suy giảm chức năng của hệ tiêu hóa, giảm khả năng hấp thu dinh dưỡng, đồng thời gây cảm giác mỏi mệt, khó chịu và làm trẻ biếng ăn.
Trẻ 10 tháng tuổi biếng ăn tâm lý là hiện tượng phổ biến. Đây chưa chắc là biểu hiện bệnh mà chỉ là triệu chứng tạm thời. Tuy nhiên, bố mẹ có thể bỏ qua biểu hiện của trẻ và ép trẻ ăn nhiều. Cách thức này có thể phản tác dụng, khiến cho trẻ biếng ăn tâm lý nghiêm trọng hơn.
Biếng ăn tâm lý là nguyên nhân phổ biến khiến trẻ 10 tháng tuổi biếng ăn
Nguyên nhân khiến bé 10 tháng biếng ăn có thể nằm ở vấn đề thiếu chất. Nếu cơ thể thiếu hụt các vi chất như kẽm, sắt, lysin, các vitamin thuộc nhóm B,… thì cảm giác ngon miệng của trẻ có thể bị suy giảm. Từ đó, tạo ảnh hưởng xấu trực tiếp đến quá trình chuyển hóa và hấp thu dinh dưỡng từ thức ăn.
Chứng rối loạn ăn uống có thể di truyền từ gia đình. Nếu trong gia đình có bố mẹ, anh chị, em trai, em gái hoặc người thân có tiền sử hoặc bị rối loạn ăn uống thì nguy cơ trẻ mắc bệnh cao hơn trẻ nhỏ thông thường. Ngoài ra, những trẻ được chẩn đoán dị tật bẩm sinh hoặc mắc các bệnh mãn tính ngay từ khi chào đời cũng có khả năng bị biếng ăn bẩm sinh. Một số trẻ có đấu hiệu lo âu, trầm cảm hoặc bệnh lý tâm thần khác tiềm ẩn nhiều nguy cơ biếng ăn.
Ngoài những nguyên nhân trên, trẻ 10 tháng biếng ăn có thể là bởi các vấn đề về răng miệng nhưu viêm họng, sưng nướu, mọc răng, viêm amindan,… Chức năng nhai nuốt bị tổn thương khiến cho trẻ không muốn ăn.
Trẻ biếng ăn sau tiêm phòng hoặc biếng ăn sau ốm cũng là tình trạng thường gặp. Bố mẹ không nên lo lắng nếu trẻ 10 tháng biếng ăn bởi những nguyên do này vì trẻ sẽ tự phục hồi vị giác và sức ăn thông thường sau khi các triệu chứng bệnh giảm nhẹ và biến mất.
Bố mẹ thường đối mặt với những trường hợp bé 10 tháng biếng ăn sau:
Cháo là thức ăn dặm truyền thống quen thuộc dành cho trẻ trong các gia đình Việt Nam. Nếu trẻ kéo dài thời gian ăn, ngậm cháo trong miệng, bố mẹ nên kết thúc thời gian ăn sớm. Khi tình trạng trẻ 10 tháng biếng ăn cháo kéo dài, bố mẹ nên cho trẻ thử những loại thức ăn khác để kích thích sự thèm ăn của trẻ.
Trẻ 10 tháng biếng ăn chỉ bú mẹ thường xảy ra trong trường hợp trẻ chưa cai bú sữa mẹ và phụ thuộc quá mức vào mẹ. Lúc này, bố mẹ nên áp dụng biện pháp cách ly mẹ và bé để trẻ cai hoàn toàn sữa. Khi trẻ đói và không có mẹ bên cạnh, trẻ có thể tự giác lựa chọn những loại thức ăn thay thế khác như cháo, bột hoặc sữa ngoài.
Có nhiều nguyên nhân khiến bé 10 tháng biếng ăn sữa ngoài như sữa không hợp khẩu vị của trẻ, sữa gây táo bón hoặc nóng trong làm trẻ khó chịu,… Bố mẹ nên cho trẻ đổi sang uống loại sữa khác. Để đề phòng vấn đề trẻ không thích loại sữa mới, bố mẹ nên cho trẻ uống thử bằng cách mua hộp sữa cỡ nhỏ hoặc sữa nước pha sẵn. Cách mua thử này cũng giúp bố mẹ tiết kiệm được chi phí. Nếu trẻ yêu thích loại sữa mới, bố mẹ có thể mua loại hộp sữa lớn hơn để sử dụng tiện lợi hơn.
Tương tự với nguyên nhân trẻ biếng ăn sữa ngoài, lý do trẻ không thích ăn bột có thể do trẻ không thích vị bột bạn mua hoặc trẻ không thích đồ ăn kết cấu bột. Bố mẹ nên đổi sang một loại bột khác hoặc cho trẻ thử các phương pháp ăn dặm khác.
Để giúp khắc phục tình trạng trẻ 10 tháng biếng ăn, bố mẹ nên tránh ép trẻ ăn nhiều, dù bé có dấu hiệu thấp bé hoặc nhẹ cân hơn bạn đồng lứa. Việc ép buộc trẻ có thể gây phản tác dụng, khiến cho trẻ biếng ăn nghiêm trọn hơn.
Trẻ cần duy trì tâm lý thoải mái khi ăn và cần sự động viên của bố mẹ. Để trẻ cảm thấy hứng thú với việc ăn hơn, bố mẹ có thể để trẻ ngồi cùng bàn và ăn chung với gia đình.
Thay vì cho trẻ ăn nhiều về số lượng, bố mẹ cần tập trung nhiều hơn vào chất lượng dinh dưỡng của bữa ăn. Bố mẹ hãy đảm bảo trẻ được cung cấp đủ các loại dinh dưỡng trong một bữa ăn dù khẩu phần không nhiều. Trẻ 10 tháng tuổi có thể ăn được các loại thịt, cá được nấu chín kỹ cùng một số loại rau như cà rốt, khoai tây, khoai lang, cải bó xôi, đậu xanh,… Do trẻ 10 tháng tuổi chưa thành thạo kỹ năng nhai nuốt, nên bố mẹ cần loại bỏ những thực phẩm khó tiêu trong thực đơn của trẻ.
Thực đơn cho trẻ 10 tháng tuổi biếng ăn cần được xây dựng tỉ mỉ với các loại thực phẩm dễ tiêu hóa, hấp thu, đồng thời vẫn đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng cho trẻ. Bố mẹ phải ưu tiên nguồn thực phẩm sạch, đảm bảo vệ sinh và lựa chọn cách chế biến phù hợp. Một bữa ăn của bé cần có đủ các thành phần dinh dưỡng thiết yếu đạm, tinh bột, chất béo và các loại vi chất. Ngoài ra, việc ăn lặp lại một số loại món ăn có thể gây nhàm chán và khiến trẻ mất khẩu vị. Bởi vậy, bố mẹ cần tích cực thay đổi thực đơn, cho trẻ nếm và ăn thử nhiều loại thực phẩm và hương vị khác nhau. Sự tò mò đối với món ăn mới có thể kích thích trẻ tìm tòi, khám phá và ăn được nhiều hơn.
Bố mẹ có thể thu hút sự chú ý và cảm giác thèm ăn của trẻ 10 tháng biếng ăn bằng món ăn yêu thích của con. Thay vì ép trẻ ăn những món ăn bổ dưỡng, bố mẹ nên lắng nghe trẻ muốn ăn gì. Cách thức này sẽ giúp trẻ được tự chủ trong lựa chọn thức ăn, từ đó kích thích trẻ ăn nhiều hơn.
Những món ăn với nhiều hình thù sinh động cùng màu sắc bắt mắt chắc chắn sẽ khơi gợi nhu cầu ăn của trẻ hơn những món ăn thường ngày. Bố mẹ nên đầu tư về cách trang trí để tạo hứng thú cho bé vừa chơi vừa ăn, từ đó cải thiện hiệu quả vấn đề bé 10 tháng lười ăn.
Trang trí món ăn hấp dẫn góp phần cải thiện tình trạng bé 10 tháng tuổi biếng ăn
Thói quen ăn uống khoa học hay không ảnh hưởng lớn đến quá trình hấp thu dinh dưỡng của cơ thể. Để cơ thể tiêu hóa và hấp thu hiệu quả dinh dưỡng từ bữa ăn, bố mẹ nên luyện cho trẻ thói quen ăn đúng giờ. Giờ ăn của trẻ 10 tháng tuổi nên diễn ra đồng thời với gia đình, mỗi bữa chính cách nhau tối thiểu 4 tiếng và bữa phụ cách bữa ăn chính tối thiểu 2 tiếng.
Trong quá trình ăn, bố mẹ không nên bật tivi mà phải rèn cho trẻ tập trung vào việc ăn. Xem tivi có thể khiến trẻ xao nhãng, lười nhai, từ đó tăng áp lực cho hệ tiêu hóa.
Con cái chính là tấm gương phản chiếu của bố mẹ. Vì vậy, để tập cho trẻ thói quen ăn uống khoa học, bố mẹ trước tiên phải làm tấm gương cho trẻ. Bố mẹ cần thiết lập khung giờ ăn cố định, hạn chế đồ ăn vặt trong nhà, tích cực thêm nhiều loại thực phẩm phong phú trong bữa ăn gia đình. Việc ăn uống cùng với bố mẹ sẽ giúp trẻ làm quen được với nhiều món ăn, đồng thời xây dựng thời gian ăn uống nề nếp, khoa học.
Nhiều trường hợp trẻ 10 tháng tuổi biếng ăn bố mẹ thường xuyên hứa hẹn hoặc thỏa thuận theo ước muốn của trẻ để kích thích trẻ ăn nhiều hơn. Tuy nhiên, phương pháp này hầu như không có tác dụng về lâu dài, ngược lại còn khiến trẻ mắc tật vòi vĩnh. Nếu trẻ không muốn ăn, bố mẹ nên ngừng thúc ép trẻ và kết thúc bữa ăn. Khi trẻ đói bụng, hãy tăng thêm bữa ăn phụ.
Bố mẹ nên tránh xây dựng thói quen xấu cho trẻ như ăn vặt trước bữa ăn. Thức ăn vặt không chỉ thiếu dinh dưỡng mà còn làm trẻ bị đầy bụng. Khi đến bữa ăn chính, trẻ 10 tháng biếng ăn hoặc từ chối ăn do no bụng. Ngoài ra, cho trẻ ăn vặt thường xuyên có thể làm giảm cảm giác thèm ăn của trẻ và gây các bệnh lý khác như thừa cân, béo phì.
Ngoài cách áp dụng các biện pháp nêu trên khi trẻ 10 tháng biếng ăn, bố mẹ có thể tham khảo bổ sung thêm men vi sinh và các loại vi chất khác cho trẻ. Bố mẹ không thể tránh cảm giác bối rối khi trẻ không tự nguyện ăn hết những món ăn được chuẩn bị dù đã thử nhiều phương pháp khác nhau. Lúc này, bác sĩ khuyến khích bố mẹ nên cho trẻ dùng các sản phẩm men vi sinh để hỗ trợ tiêu hóa và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng. Men vi sinh có chứa các thành phần lợi khuẩn (probitics) và chất xơ hòa tan (prebiotics) cân bằng hệ vi sinh trong đường ruột của trẻ, từ đó giúp cơ quan tiêu hóa hoạt động nhịp nhàng hơn. Hệ tiêu hóa khỏe mạnh ngăn ngừa chứng rối loạn đường ruột, táo bón, kích thích trẻ ăn ngon miệng và hấp thu tối ưu dinh dưỡng từ thức ăn. (1)
Bên cạnh đó, bố mẹ nên tăng cường bổ sung các loại vi chất giúp trẻ ăn ngon, có lợi đối với hệ tiêu hóa như kẽm, lysin, vitamin nhóm B, selen, crom, vitamin C,… bằng thực phẩm hoặc thuốc uống bổ sung. Không chỉ giúp trẻ cải thiện vị giác, tăng cân nặng và chiều cao, các vi chất còn hỗ trợ tăng cường sức đề kháng, cải thiện hệ miễn dịch, giúp trẻ ít bị ốm vặt và gặp vấn đề về tiêu hóa hơn.
Nếu trẻ 10 tháng biếng ăn kéo dài, chậm tăng cân hoặc suy dinh dưỡng dù đã áp dụng hết những phương pháp trên, bố mẹ nên đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế uy tín. Các bác sĩ chuyên khoa nhi và dinh dưỡng có thể kết hợp thăm khám, tư vấn để tìm ra nguyên nhân bé 10 tháng biếng ăn, từ đó lựa chọn cách chăm sóc tốt nhất dành cho trẻ.
Ngoài ra, các bác sĩ có thể đưa ra lời khuyên và hướng dẫn bố mẹ xây dựng thực đơn ăn uống lành mạnh và thích hợp với thể trạng của trẻ. Việc liên hệ kịp thời với bác sĩ chắc chắn sẽ giúp bố mẹ khắc phục kịp thời tình trạng trẻ 10 tháng biếng ăn, từ đó giúp trẻ ăn ngon và phát triển toàn diện tối ưu.
